|
Aantal versies: 54
Uitgave: 29 oktober, 2009
|
In dit tweetalige land kunt u 3 verschillende borden tegenkomen.
Vanaf het begin, dus vanaf vóór de Tweede Wereldoorlog, worden er spellen uitgegeven in slechts 1 taal, dus
óf in het Vlaams óf in het Waals.
Naast de geheel Belgische edities worden er ook Nederlsandse en Franse
uitgaven verkocht.
Waalse versie: alle steden en straten uit zowel het Waalse- als het
Vlaamse gebied worden in het Frans geschreven. Het zijn vanaf Start
resp.:
Louvain (Rue de Diest) - Malines (Rue de Catherine)
- Gare du Nord (elektrische loc) - Tournai (Rue Royale)
- Dinant (Rue Grande) - Mons
(Grand Rue) - Namur
(Avenue de la Gare) - Charleroi (Rue de Marcinelle)
- Knokke (Le Zoute Avenue
du Littord) - Gare Centale (tandradwagon) - Bruges (Rue des Pierres)
- Ostende (Rue Adolphe
Buyl) - Courtrai (Rue de Lille) - Spa (Place du Monument)
- Arlon (Grand
Rue) - Hasselt (Grand Place) - Tramway Vicinaux
(ander model elektrische loc) - Liège
(Place St.Lambert) - Bruxelles
(Rue de Laeken) - Gand
(Rue des Champs) - Namur (Rue de l'Ange)
- Verviers (Place Verte) - Hasselt (Rue du Demer) -
Gare du Midi (kabelbaan met grote cabine) - Anvers
(Place de Meir) en Bruxelles (Rue Neuve).
De namen van de straten en de stations staan, voor de betere leesbaarheid, 2x
op de velden genoemd; op de utiliteitsvelden slechts 1x.
Vlaamse versie: In deze versie worden uitsluitend steden uit het
Vlaamse gebied gebruikt, t.w. vanaf Start:
Leuven (Dieststraat) - Mechelen (Bruul) -
Station "Noord" (elektrische loc) - Leuven (Bondgenotenlaan) -
Turnhout (Gasthuisstraat) - Turnhout
(Leopoldstraat) - Aalst (Lange Zoutstraat) -
Brugge (Vlamingenstr.) - Knokke
(Kustlaan) - Station
"Centraal" (tandradwagon) - Brugge (Steenstraat) -
Oostende (Kapelstraat) - Kortrijk
(Rijselstraat) - Tienen (Leuvensestraat) - Gent
(Kortrijksestraat) - Hasselt (Grote Markt) - Buurtspoorwegen
(ander model elektrische loc) -
Antwerpen
(Groenplaats) - Brussel
(Lakenstraat) - Gent
(Veldstraat) - Antwerpen (Huidevettersstraat) -
Gent (Vlaanderenstraat)
- Hasselt (Demerstraat) - Station "Zuid" (kabelbaan met grote cabine) -
Antwerpen (Meir) en Brussel
(Nieuwstraat).
De namen van de straten en de stations staan, voor de betere leesbaarheid, 2x
op de velden genoemd; op de utiliteitsvelden slechts 1x.
Tweetalig: Voor de Waalse steden worden Franse namen gebruikt, voor de
Vlaamse dus Vlaamse namen en voor Brussel dus beide! Vanaf Start/Départ zijn
dat:
Dinant (Rue Grande) - Leuven
(Diestsestraat) - Noordstation/Gare du Nord - Brugge
(Steenstraat) - Spa (Place du Monument) - Oostende
(Kapellestraat) - Arlon (Rue de Diekirch) -
Mechelen (Bruul) - Verviers
(Place Verte) - Centraal Station/Gare
Centrale - Knokke (Lippenslaan) - Tournai
(Rue Royale) - Antwerpen (Groenplaats)
- Liège (Rue St. Léonard) - Kortrijk
(Lange Steenstraat) - Mons (Grand Place) -
Buurtspoorwegen/Tramway Vicinaux - Hasselt
(Grote Markt) - Namur
(Place de L'Ange) - Brussel/Bruxelles
(Hoogstraat/Rue Haute) - Gent (Veldstraat) -
Charleroi (Boulevard Tirou) - Liège
(Boulevard d'Avroy) - Zuidstation/Gare du
Midi - Antwerpen (Meir) en Brussel/Bruxelles
(Nieuwstraat/Rue Neuve).
Per stad zijn
slechts 1 of 2 straten in het spel opgenomen. Er zijn heel precies 10 Waalse-,
10 Vlaamse- en 2 Brusselse straten, dus dáár zal geen taalstrijd door
ontbranden.
De straten worden slechts 1x per veld genoemd; de stations, de
utiliteitsbedrijven, de Kans- en Algemeen Fonds-kaartjes daarentegen in beide
talen.
Versie:
Kleine, zwarte doos met los bord (1) - Waalse versie
Edition
spéciale pour la Belgique conforme à
l’original
(avec l’autorisation de John Waddington Ltd.)
Uitgever: Waddington/ deSka-Bruxelles - ±1938
Afmetingen van de doos: 21,3 x 21,6 x 3,3 cm
van het losse bord: ca.26,5 x 51,0 x 4,0 cm
Het spel:
Dit spel komt uit de collectie van Leon van Orsmael - B.
Dit is waarschijnlijk één van de eerste Belgische
Monopoly-spellen, enwel vanwege de
Waddington kenmerken als:
|
De vermelding dat het spel "speciaal voor België
gemaakt is met toestemming
van Waddington. (Het werd waarschijnlijk
bij Miro in Frankrijk gemaakt.) |
|
Het typische "locomotievenplaatje onder het
woord Monopoly in open letters".
Opvallend is echter dat deze Belgische
versie afwijkt van de oorspronkelijke versie van Waddington. Daarop
staan 2 oude stoomlocs,
terwijl er rookpluimen uit de schoorstenen van de huizen door de letters N
en P
kronkelen. In dit spel staat er links echter een elektrische loc,
rechts een (anders getekende) stoomloc en
midden tussen de huizenblokken
staat fr, waarvan de f doorloopt in de middelste O
van Monopoly in open letters.
(Zover mij bekend is deze versie van
het "rode Waddington-plaatje"
niet in Frankrijk gebruikt, zoals te verwachten is, vanwege het fr-teken.) |
|
Slechts een <-teken in het Chancellerie
veld en
een ruitvormig-blokje op het Extra Belasting veld. (Na 1961
verschenen de typisch Parker symbolen als de blauwe
schatkist en de gouden ring met diamant.) |
|
De teksten op de velden staan er 2x enwel gespiegeld, opdat
ze alzijdig goed leesbaar zijn. |
Afwijkingen
van het Waddington ontwerp, en daarom zo kenmerkend voor deze Belgische spellen,
zijn:
|
Het niet toepassen van de groene
locomotiefjes op de station-velden, maar 2 verschillende locomotieven,
een tandradwagon en een kabelbaan-met-grote-cabine. |
|
Alle 4 de hoekpunten, nl:
|
Dat u bij Start Frs. 4000,- krijgt staat 2x
vermeld
|
|
In de Gevangenis zit een jongetje met zwart haar achter 3
tralies.
|
|
Op Vrij Parkeren staan nu, behalve het "rode autootje
met reserve wiel" ook nog 2 blauwe
parkeerborden.
|
|
In dit spel wordt u door een Engelse Bobby
met helm naar de Gevangenis gestuurd.
|
|
|
Deze
"kleine doos" is om onduidelijke redenen zo'n 5,2 cm breder en
2,4 cm langer dan het "Minidoosje" van Waddington, dat nauwelijks groter is dan het "rode
locomotieven-plaatje".
|
Om de volgende redenen dateer ik deze uitgave uit ca.
1938, dus vlak vóór W.O. II:
| In 1936 kreeg Waddington - UK, de Europese zakenrelatie
van Parker Brothers - USA, het recht
van productie in eigen land en licentie-verlening en verkoop in Europa en daarbuiten. Zo kregen
o.a. een
Duitse en Belgische firma (iets later dan 1936) het recht om de officiële Monopoly
spellen in hun land uit te geven. Er werden
toen kennelijk nog geen al te stringente instructies
gegeven waaraan men zich bij het ontwerp van het spel te houden had. Dit
leidde ertoe dat het
ontwerp van dit Waalse bord afwijkt, zoals hierboven uitvoerig is beschreven. |
| Maar ook de 7 bankbiljetten wijken in de
beginperiode belangrijk af van de officiële Monopoly-
biljetten met de vermelding "pat.app. for no.
3796-36".
Evenals in Nederland werd lange tijd een belangrijk afwijkend ontwerp
gebruikt, zonder enige
Monopoly-vermelding.
Voor België werden de biljetten dus in zwart gedrukt op gekleurd
papier, in de waarden:
20
- 100
- 200
- 400 (wit) - 1000 (wit) - 2000
en 10000. Zie nevenstaande foto.
|
| Ook werden in België niet de
typisch Monopoly metalen lopers als race-auto, boot, schoen, strijkijzer,
enz. gebruikt, maar eenvoudig de allom bekende gekleurde,
houten Mens-Erger-Je-Niet-pionnetjes. |
Verder zijn kenmerkend voor deze uitgave:
|
De rugzijde van het bord is goud-kleurig en draagt op 1
helft het "rode Waddington-plaatje". |
|
Opvallend is ook dat in een Waalse uitgave het spel begint
bij Start, i.p.v. Départ. |
|
De binnendoos heeft 2 wit-kartonnen opvulstukken en
een wit bakje voor de attributen. |
|
De huur van de 3 onbebouwde gele
straten is, zoals over de hele wereld tot ca. 1982 het
geval was, gelijk. Hier dus Bfr 440,-.
|
|
De Chance kaartjes zijn lichtblauw
en de Chancellerie-kaartjes lichtroze. |
|
De huisjes
en de (lange) hotels hebben de vorm
van een driehoekige tent en zijn van mooi glanzend hout. |
|
De beide witte dobbelstenen
zijn van plastic en hebben zwarte stippen. |
Versie:
Kleine, zwarte doos met los bord (2) - Waalse versie
Edition
spéciale pour la Belgique conforme à
l’original (avec l’autorisation de John Waddington Ltd.)
Uitgever: Waddington/ deSka-Bruxelles - ±1938
Afmetingen van de doos: 21,3 x 21,6 x 3,3 cm
van het losse bord: ca.26,5 x 51,0 x 4,0 cm
Het spel:
Dit spel is eigendom van Pierre Yves Duchesne - B.
Gezien de autorisatie door John Waddington moet deze uitgave ook van vóór de oorlog
zijn.
Het grote verschil is echter dat er in deze uitgave ogenschijnlijk weer
gebruik gemaakt wordt van de "eigen Belgische
biljetten", maar bij nadere beschouwing blijken het nu "echte
Monopoly biljetten" (dus met een centrale cirkel met daarin een getal
in grote cijfers, omringd door 4 vakjes, waarvan er 2 ook het zelfde getal
tonen, terwijl er in de andere 2 een locomotiefje en een huisje staan). Toch is
het heel bijzonder dat in de cikel geen vermelding voorkomt van "Pat. appl. for. No.
3796-39".
Kenmerken van deze uitgave zijn:
|
Op het middenveld van het bord staat weer de regel
"Edition
spéciale pour la Belgique
conforme à
l’original (avec l’autorisation de John Waddington Ltd.)",
waaruit blijkt dat er
geen enkele invloed van Parker Brothers meespeelt. |
|
De rugzijde van het bord is zwart
en beplakt (?) met het rode
locomotievenplaatje. |
|
De Chance kaartjes zijn lichtblauw
en de Chancellerie-kaartjes lichtroze. |
|
De lopers zijn
Mens-Erger-Je-Niet pionnetjes.
|
|
De huisjes
en de (lange) hotels hebben de vorm
van een driehoekige tent en zijn van
mooi glanzend hout. |
Versie:
Lange rode doos - Vlaamse versie, zonder enig
nr.
Speciale uitgave voor België gelijkvormig aan de oorspronkelijke (Met de
toelating van John Waddington Ltd.)
Uitgever: Waddington/ deSka-Brussel - ±1938
Afmeting van de doos: ca.26,5 x 51,0 x 4,0 cm
Het spel:
Dit spel is eigendom van Els Dellaert - B.
Hoewel de kwaliteit van deze "Uitgave Deska - Brussel" wat
pover is, moet hij toch wel opgenomen worden, want hij is ook omstreeks 1938
uitgegeven. Dit blijkt uit de toegevoegde regel "Met de toelating van
John Waddington Ltd." onderaan de Belgische versie van het
"locomotievenplaatje" op het deksel.
Dit
"locomotievenplaatje" met fr tussen de huizenblokken
staat ook op het middenveld van het bord dat een rode
rug heeft.
Verder blijkt het ontwerp van de bankbiljetten in deze Vlaamse editie
gelijk te zijn aan die uit de Waalse versie, met uitzondering van de kleuren. In
dit spel zijn de bankbiljetten in zwart gedrukt op gekleurd papier in de
waarden: 20
- 100 - 200
- 400 (lichtgeel) - 1000 -
2000
en 10.000 (en let op de punt in dit getal).
Maar het is de vraag of dit typisch voor de Vlaamse spellen is
geweest of dat het wellicht een toevalligheid is in een oorlogs-uitgave.
Ook is te zien dat de Kans- en Algemeen
Fonds kaartjes rood en blauwgroen
zijn, zonder enige opdruk op de rugzijde.
De lopers zijn
Mens-Erger-Je-Niet pionnetjes.
De huisjes
en de (lange) hotels hebben de vorm
van een driehoekige tent en zijn van mooi glanzend hout.
Versie:
Gouden doos - Waalse versie, zonder enig nr.
Edition
spéciale pour la Belgique conforme à
l’original (avec l’autorisation de Miro Company)
Uitgever: Miro Comp./DeSka - Bruxelles - ±1939
Afmetingen van de doos: 26,5 x 51,0 x 4,0 cm
Het spel:
(Op de foto lijkt het deksel van de doos zwart, maar hij is in werkelijkheid goudkleurig!)
De, op slecht papier gedrukte, handleiding begint met de vermelding
"Edition spéciale
pour la Belgique conforme à l’original
(avec l’autorisation de Miro Company) ".
(De Miro Company is de gelicentieerde uitgever van de Monopolyspellen in
Frankrijk.)
en daaruit valt
meteen op dat de autorisatie nu gegeven wordt door de Franse spellenfabrikant
Miro, i.p.v. door Waddinton, terwijl er verder niets aan het ontwerp is
veranderd. Daarom dateer ik deze uitgave ietwat later dan die van de
"KLeine, zwarte doos".
Zelfs het bord blijft een goudkleurige rugzijde behouden.
Het is misschien
wel interessant te merken dat alle prijzen van de eigendommen
en de huren daarvan, evenals het salaris dat u over Start krijgt, in bedragen
precies gelijk zijn aan die in de Duitse uitgaven. Aangezien de DM meer waard is
dan de Bfr is alles in de Belgische spellen dus 19x goedkoper.
Verder zijn kenmerkend voor deze uitgave:
|
De tekst op de velden van het bord staat er dubbel, zodat deze alzijdig gelezen kan
worden.
|
|
De witte binnendoos bevat, behalve een “banker’s tray” van rood
plastic voor 7 bankbiljetten, een bakje voor de huisjes en hotels alsmede een
groot wit-kartonnen opvulstuk waarin een aantal uitgesneden lipjes zijn
aangebracht waarvan de bedoeling niet duidelijk is.
|
|
De afmetingen van de eigendomsbewijzen
zijn 78 x 63 mm, die van de Chance- en Chancellerie-kaartjes
zijn 55 x 87 mm.
|
|
De 7
bankbiljetten zijn die volgens het "Belgische model". |
|
De lopers zijn
Mens-Erger-Je-Niet pionnetjes.
|
|
De huisjes
en de (lange) hotels hebben de vorm
van een driehoekige tent en zijn van mooi glanzend hout. |
Versie:
Monopoly Super De Luxe - Waalse versie,
patent no.453689
Uitgever: Parker Brothers/deSka-Bruxelles
- ±1958
Afmetingen van de doos: 26,0 x 50,4 cm
Het spel:
Het niet duidelijk waarom dit spel zo super is. Waarschijnlijk zijn er in deze
periode ook eenvoudiger versies verschenen waarvan ik het bestaan niet ken.
De speelzijde van dit ietwat langere
en zware
bord met blauwe
rug, toont het
"locomotieven-plaatje", zonder patent nummer maar wél met de
vermelding "Edition spéciale pour la
Belgique".
Kenmerken van deze uitgave zijn:
|
Op het blauwe
deksel van de doos staat het "locomotieven-plaatje” nu met het
Engelse patentnummer, in een geel
veld met een ƒ-teken (in plaats van het fr-teken, zoals dat bij
de Franse versie verwacht mag worden) door de 2de O. Ook de
“voorloper van Suikeroompje” zwaait met een stapel ƒ-biljetten.
De
beide locomotieven hebben een kolenwagen. Onder dit, op het deksel gedrukte,
plaatje staat in een witte driehoek deSka.
Daaronder is een witte band met gele
strepen
en de tekst <<Monopoly Super De Luxe>>. |
|
Op 1 helft van de blauwe
rugzijde van het bord staan precies dezelfde afbeeldingen als die op het
deksel. |
|
In de binnendoos zitten 3
vakken, gescheiden door 2 opvulstukken van karton: 1x met een rode
opdruk van "huisje-en-geld" en 1x met
"2-dobbelstenen-en-3-pionnen". In het middelste vak zit bovendien een bakje
met rode randen en onderkant, voor het
bewaren van de eigendomsbewijzen. (Vergelijk dit spel met de Nederlandse versies
uit dezelfde periode en zie de grote overeenkomsten.)
|
|
De Chance- en Chancellerie
kaartjes zijn niet genummerd en de afmetingen zijn 55 x 87 mm.
|
|
De 7 bankbiljetten zijn
die volgens het "Belgische model". |
|
De lopers zijn
Mens-Erger-Je-Niet pionnetjes.
|
|
De huisjes
en de (lange) hotels hebben de vorm
van een driehoekige tent en zijn van mooi glanzend hout. |
Versie:
Monopoly De Luxe- Vlaamse versie (1) - zonder vermelding op deksel
Trade Mark - Patent No. 453689
Uitgever: Parker Brothers/ deSka-Brussel -
±1963
Afmetingen van de doos: 23,5 x 46 cm
Het spel:
Ik werd op deze spellen gewezen door Rob van Linden - NL.
Dit is al een overgangsfase naar de volledige Parker Brothers versie met
de zwarte locomotiefjes op de stations en de belangrijke hoekpunten!
Kenmerken
van deze uitgave zijn:
|
Op het groene deksel van de doos
staat een wit/gele opdruk met daarin
het woord Monopoly,
2 locomotieven, 2 huisjes, het (Nederlandse) ƒ-teken
en het patent no. 453689 in het groen. In
deze versie
zonder de vermelding Vlaamse Uitgave.
Daarboven is "de voorloper van Suikeroompje" getekend, met een stapel ƒ-biljetten
in zijn hand.
Aan de onderzijde is een witte band met gele
strepen en de tekst <<Monopoly De Luxe>>.
Boven deze band staat een wit vierkantje met daarin de naam
deSka. |
|
Het bord is volgens het Parker Brothers ontwerp, dus met de zwarte
locs op de stations, de gouden
ring op "Extra Belasting" en de blauwe
schatkist op de Algemeen Fonds-velden. Het "locomotieven-
plaatje komt
niet meer voor op het middenveld van het bord. |
|
Daar staat nu in gesloten,
zwarte letters het woord Monopoly, met daaronder de regel "Copyright ©
1935, 1946, 1961 by Parker Brothers Inc." en bovendien de vermelding "Vlaamse Uitgave".
Wél komen de namen op de velden nog 2x
voor, een overblijfsel van het typisch Waddington ontwerp. |
|
Ook op de Spelregels komt de vermelding "Vlaamse
uitgave" voor. |
|
De groene rugzijde van
het bord is voor de helft identiek aan het deksel, op het andere
deel staat alleen
het deSka-plaatje. |
|
De binnendoos heeft een zwarte rand en bevat 3
vakken, gescheiden door 2 opvulstukken van karton:
1x met een rode
opdruk van "2-dobbelstenen-en-3-pionnen" en 1x met "huisje-en-geld". In het middelste
vak zit bovendien een bakje
met rode randen en onderkant, voor het
bewaren van de eigendomsbewijzen. |
|
Op de zwart gestippelde onderkant van de doos staat
het deSka-logo in het zwart in een wit vierkantje. |
|
De afmetingen van de eigendomsbewijzen zijn 60x75 mm. |
|
De 7 bankbiljetten zijn
die volgens het "Belgische model". |
|
De Kans-kaartjes zijn blauw
en de Algemeen Fonds-kaartjes geel.
De rugzijde van deze kaartjes is
kleurloos, ze zijn niet genummerd en de
afmetingen zijn 55 x 91 mm. |
|
De lopers zijn
Mens-Erger-Je-Niet pionnetjes.
|
|
De huisjes
en de (lange) hotels hebben de vorm
van een driehoekige tent en zijn van mooi glanzend hout.
(Hoewel er veel te veel huisjes en
hotels, lopers en dobbelstenen in de ruimte naast het rode
bakje liggen, zijn het de
oorspronkelijke modellen en vormen.) |
Versie:
Monopoly De Luxe - Vlaamse versie (2) - mét vermelding op deksel
"Vlaamse uitgave"
Trade Mark - Patent No. 453689
Uitgever: Parker Brothers/deSka-Brussel -
±1963
Afmetingen van de doos: 23,5 x 46 cm
Het spel:
Deze variant uit de overgangsfase is al weer een stapje verder, want het heeft
al het "echte" Monopoly-geld.
Kenmerken
van deze uitgave zijn:
|
Onder het op het deksel gedrukte "locomotievenplaatje"
(zie de foto) staat nu
"Deska - Brussel" en daaronder "Vlaamse uitgave". |
|
Onder het woord Monopoly, in gesloten, zwarte letters,
op het middenveld
van het bord staat de regel "Copyright © 1935, 1946, 1961 by Parker
Brothers Inc.". |
|
De groene rugzijde van
het bord is voor de helft identiek aan het deksel, op het
andere
deel staat alleen het deSka-plaatje, waarvan de
afmetingen 25x27 mm zijn. |
|
De binnendoos heeft een gele
rand en bevat 3
vakken, gescheiden door 2 opvulstukken van karton:
1x met een rode
opdruk van "huisje-en-geld" en 1x met
"2-dobbelstenen-en-3-pionnen". In het middelste
vak zit bovendien een bakje
met rode randen en onderkant, voor het
bewaren van de eigendomsbewijzen. |
|
Op de geel
gestippelde onderkant van de doos staat het deSka-logo in het geel
in een wit vierkantje. |
|
De afmetingen van de eigendomsbewijzen zijn 62x75 mm. |
|
De bankbiljetten zijn nu, voort het eerst, de
Monopoly-biljetten, dus met de vermelding
"Pat. appl. for. No.
3796-39" in de ellips in het midden van de biljetten. |
|
De Kans-kaartjes zijn blauw
en de Algemeen Fonds-kaartjes geel.
De rugzijde van deze
kaartjes is kleurloos, ze zijn niet genummerd en de
afmetingen zijn 55 x 91 mm. |
|
De lopers zijn
Mens-Erger-Je-Niet pionnetjes.
|
|
De huisjes
en de (lange) hotels hebben de vorm
van een driehoekige tent en zijn van mooi glanzend hout. |
Versie:
Monopoly De Luxe - Waals versie
Trade Mark - Patent No. 453689
Uitgever: Parker Brothers/deSka-Bruxelles -
±1963
Afmetingen van de doos: 23,5 x 46 cm
Het spel:
Dit spel is de Waalse versie van de hiervoor beschreven groene
Vlaamse editie.
Kenmerken
van deze uitgave zijn:
|
Op het mahoni-kleurige deksel van de
doos staat een wit/zwarte opdruk met daarin het woord Monopoly, 2 locomotieven, 2 huisjes, het (Nederlandse) ƒ-teken en het patent no.
453689 in het rood. Daarboven is "de
voorloper van Suikeroompje" getekend, met een stapel ƒ-biljetten in
zijn hand. Aan de onderzijde is een witte band met zwarte strepen en de
tekst <<Monopoly De Luxe>>.
Boven deze band staat een wit vierkantje met daarin de naam
deSka. Op de smalle kanten van het deksel staat het deSka-plaatje
naast het woord Monopoly.
(Vergelijk het Nederlandse spel met het zelfde patent no.,uitvoering IIId.
Daarbij zijn de kleuren precies omgekeerd en is de distributeur Clipper.). |
|
Het bord is volgens het Parker Brothers ontwerp, dus met de zwarte
locs op de stations, de gouden ring op "Impot supplémentaire" en de blauwe
schatkist op de Chancellerie-velden. Het "locomotieven-plaatje komt
niet meer voor op het middenveld van het bord. |
|
Daar staat nu in gesloten,
zwarte letters het woord Monopoly, met daaronder de regel "Copyright ©
1935, 1946, 1961 by Parker Brothers Inc." .
Wél komen de namen op de velden nog 2x
voor, een overblijfsel van het typisch Waddington ontwerp. |
|
De mahoni-kleurige rugzijde van het bord is voor de helft identiek aan het deksel, op het
andere deel staat alleen het deSka-plaatje. |
|
De afmetingen van de eigendomsbewijzen zijn 63 x 75 mm. |
|
De bankbiljetten zijn weer de "officiële Monopoly-biljetten"
met de vermelding "pat.app. for no.
3796-36". |
|
De Chance-kaartjes zijn blauw
en de Chancellerie-kaartjes geel.
De rugzijde van deze kaartjes is kleurloos, ze zijn niet genummerd en de
afmetingen zijn 55 x 91 mm. |
| De lopers zijn
Mens-Erger-Je-Niet pionnetjes. |
| De huisjes
en de (lange) hotels hebben de vorm
van een driehoekige tent en zijn van mooi glanzend hout. |
Versie:
Monopoly De Luxe - Vlaamse versie (3) - mét vermelding
op deksel
"Vlaamse uitgave"
Trade Mark - Patent No. 453689
Uitgever: Parker Brothers/deSka-Brussel -
±1964
Afmetingen van de doos: 23,5 x 46 cm
Het spel:
Al weer een ontdekking van Rob van Linden - NL.
Ook in deze 3de variant van de groene doos
met opdruk "Vlaamse uitgave" zijn er nog steeds kenmerken van Waddington
(zoals het bekende "locomotieven-plaatje en de dubbele naam in de
eigendomsvelden) te vinden naast de overduidelijke Parker kenmerken (als
het zwarte locomotieftje van de stations, de blauwe
schatkist en de gouden ring met diamant):
Kenmerken
van deze uitgave zijn:
| Onder het op het deksel gedrukte "locomotievenplaatje"
staat "Deska - Brussel"
en daaronder "Vlaamse uitgave". |
|
Onder het woord Monopoly, in gesloten, zwarte letters,
op het middenveld van het bord
staat de regel "Copyright © 1935, 1946, 1961 by Parker Brothers Inc.". |
| De groene rugzijde van
het bord is voor de helft identiek aan het deksel, op het andere
deel staat alleen het deSka-plaatje,
waarvan de afmetingen 43x43 mm zijn. |
|
De binnendoos heeft een gele
rand en bevat 3
vakken, gescheiden door 2 opvulstukken
van karton met een rode
opdruk van "huisje-en-geld" In het middelste vak zit bovendien een
bakje
met witte randen en onderkant, voor het
bewaren van de eigendomsbewijzen. |
| Op de geel
gestippelde onderkant van de doos staat weer het deSka-logo in het geel
in
een wit vierkantje.
Er zit een prijsstickertje van F 210,00 op deze onderkant. |
|
De afmetingen van de eigendomsbewijzen zijn 62x75 mm. |
|
De bankbiljetten hebben weer de vermelding "Pat. appl. for. No.
3796-39" in de ellips in het
midden van de biljetten.
De waarden zijn resp.: 20
- 100 - 200
- 400 - 1.000 - 2.000
en 10.000. |
|
De Kans-kaartjes zijn door-en-door blauw
en de Algemeen Fonds-kaartjes geel. |
|
De lopers zijn
Mens-Erger-Je-Niet pionnetjes.
|
|
De huisjes
en de (lange) hotels hebben de vorm
van een driehoekige tent en zijn van
mooi glanzend hout. |
Versie: Standaard
- Vlaamse versie, ref. 77314/762
"Licentie Parker Brothers U.S.A."
Uitgever: Parker Brothers/deSka - Brussel - ±1965
Afmetingen van de doos: 26,2 x 50,8 cm
Het spel:
Op de witte doos is links boven het speelbord afgebeeld in een groen
en blauw veld. Onder de rode
Monopoly-balk staat de afbeelding van Suikeroompje in een rood
vierkant tussen 2 blauwe locomotieven. Onder
dit logo staat géén valuta-teken. In het rode
veld staat het nummer 77314. In het blauwe
vierkant staat dat deSka gevestigd is in Brussel.
Het woord Monopoly staat in gesloten, zwarte letters op het middenveld
van het lichtgroene bord. De rugzijde van het bord is lichtblauw.
In de binnendoos zit een plastic inlage, de zg. Banker's tray, met 7 vakjes voor de bankbiljetten.
De andere helft van de doos wordt opgevuld met een rode
inlage van karton, waarop o.a. de lopers en huisjes staan afgebeeld. De
onderkant van de doos is onbedrukt.
De eigendomsbewijzen hebben ronde hoeken, evenals de Kans- en
Algemeen Fonds kaartjes. De achterkanten van
deze kaartjes hebben het repeterende locomotief-Suikeroompje patroon.
De huur voor onbebouwde Veldstraat (Gent) is inmiddels hoger dan
die van de
andere 2 gele straten,
nl. F 480, i.p.v. F 440.
De 7 bankbiljetten met vermelding "Pat.app. for N°3796-36"
zijn in kleur gedrukt op wit papier. De waarden zijn resp.: 20
- 100 - 200
- 400 - 1.000 - 2.000
en 10.000.
De 6 lopers
zijn eenvoudige, plastic pilonnetjes.
Ook de huizen en hotels zijn
van eenvoudig plastic. Zij hebben wel een dakrand maar geen schoorsteen.
De beide dobbelstenen zijn groen met
witte stippen.
Op de achterkant van de spelregels staat reclame voor 7 spellen, waaronder Monopoly, Mis Poes en Booby Trap.
Dit spel werd in Frankrijk vervaardigd.
Versie: Standaard
- Waalse versie, ref. 77314/702
"Licence Parker Brothers U.S.A."
Uitgever: Parker Brothers/deSka - Bruxelles - ±1965
Afmetingen van de doos: 26,2 x 50,8 cm
Het spel:
Deze Waalse editie is in alle opzichten precies gelijk aan de Vlaamse en is aan
de buitenkant van de doos alleen te herkennen aan:
|
het Franstalige bord in het groene
vlak aan de linkerkant op het deksel. |
|
de vermelding, in het blauwe
vierkant van het deksel, dat deSka gevestigd is in Buxelles. |
|
het referentienummer 702 op de korte zijkant van het
deksel. |
Er zijn slechts 2 minimale verschillen, t.w.:
|
De spelregels bevatten géén reclame. |
|
De beide dobbelstenen zijn blauw
met witte stippen. |
Versie: Kleine
doos - Vlaams versie
"Licentie Parker Brothers U.S.A."
Uitgever: Clipper/deSka-Bruxelles - ±1965
Afmetingen van de doos: 25,7 x 25,7 cm
Het spel:
Dit is de kleine uitvoering van de eerder besproken Standaard uitvoering. Op de witte
doos is links boven het speelbord afgebeeld in een groen
en blauw veld. In het blauwe
veld staat het deSka - driehoekje. Onder de rode
Monopoly-balk staat de afbeelding van Suikeroompje in een rood
vierkant tussen 2 blauwe locomotieven. Onder
dit logo staat géén valuta-teken, maar wél een duidelijke vermelding Belgische
Uitgave.
Versie:
Kleine doos - Waalse versie, ref. 711
"Marque
et modèle déposés - Tous droits réservés"
Uitgever: Parker Brothers/deSka - Bruxelles - ±1968
Afmetingen van de doos: 25,7 x 25,7 cm
Het spel:
Dit is een spel uit de verzameling van Jimmy Reus - Lutjebroek - NL.
Op het deksel van de witte doos staat het oorspronkelijke locomotieven-plaatje
van Waddington, d.w.z. dat bóven het woord Monopoly de "voorloper"
van Suikeroompje staat en er ónder 2 locomotieven en huisjes, met daar tussenin
een £-teken. In de rechter benedenhoek staat nu in onopvallende tekst
"Licence Parker Brothers USA" en Suikeroompje zwaait met briefjes van
1000.
Op de rand van het deksel staat alleen Monopoly in een rode
balk. De rand van de binnendoos is rood.
Het woord Monopoly staat in gesloten, zwarte letters op het middenveld
van het blauwgroene bord. De rugzijde van
het bord is rood.
De eigendomsbewijzen hebben ronde hoeken, evenals de Kans- en
Algemeen Fonds kaartjes. De achterkanten van
deze kaartjes hebben het repeterende locomotief-Suikeroompje patroon.
De 7 bankbiljetten met vermelding "Pat.app. for N°3796-36"
zijn in kleur gedrukt op wit papier. De waarden zijn resp.: 20
- 100 - 200
- 400 - 1.000 - 2.000
en 10.000.
De 6 lopers zijn eenvoudige, plastic pilonnetjes. De huizen
en hotels zijn van mooi, glanzend hout.
Noot:
Precies dezelfde versie in vierkante-doos-met treinenplaatje werd in dezelfde
periode in andere landen uitgegeven, w.o. Duitsland (ref.511), Nederland
(ref.611) en Frankrijk (ref.011).
Het spel werd in Frankrijk gemaakt.
Versie:
Kleine doos - Waalse versie, zonder ref. nr.
"Marque et modèle déposés - Tous droits réservés"
Uitgever: Parker Brothers/deSka - Bruxelles - ±1968
Afmetingen van de doos: 25,7 x 25,7 cm
Het spel:
Dit is een spel uit de verzameling van Jimmy Reus - Lutjebroek - NL.
Deze variant heeft alle kenmerken van de uitvoering volgens ref.611,
behalve dan dat juist dat ref. nummer ontbreekt. Suikeroompje zwaait dus ook met
briefjes van 1000 en ook nu staat in onopvallende tekst "Licence Parker
Brothers USA." in de rechter beneden-hoek binnen de rode
rechthoek op het deksel.
Het woord Monopoly staat in gesloten, zwarte letters op het middenveld
van het blauwgroene bord.
Opvallend is dat het 2x gevouwen bord van zéér stevig karton
nu een witte rug heeft. Op één van de 4 witte vlakken staat
het zelfde "locomotieven-plaatje" als op het deksel.
De eigendomsbewijzen hebben ronde hoeken, evenals de Kans- en
Algemeen Fonds kaartjes. De achterkanten van
deze kaartjes hebben het repeterende locomotief-Suikeroompje patroon.
De 7 bankbiljetten met vermelding "Pat.app. for N°3796-36"
zijn in kleur gedrukt op wit papier. De waarden zijn resp.: 20
- 100 - 200
- 400 - 1.000 - 2.000
en 10.000.
De 6 lopers zijn eenvoudige, plastic pilonnetjes. De huizen
en hotels zijn van mooi, glanzend hout.
Noot:
Precies dezelfde versie, dus zonder ref.nr., in vierkante-doos-met
treinenplaatje werd in dezelfde periode in andere landen uitgegeven, w.o.
Duitsland, Nederland en Frankrijk .
Versie:
Monopoly De Luxe - Belgische uitgave - Vlaamse
versie, Réf.568784
"Licence Parker Brothers U.S.A."
Uitgever: Parker Brothers/deSka - Bruxelles/Clipper - ±1976
Afmetingen van de doos: 28 x 51,2 cm
Het spel:
Het was Rob van Linden - NL die mij op deze versie wees.
Het is de
Vlaamse versie van de overeenkomstige Nederlandse versie met ref. 010624.
Héél bijzonder aan deze uitgave is het feit dat er twee uitgevers op de
doos vermeld worden: Het ziet er naaruit dat dit spel de laatste Monopoly
uitgave van deSka is en tegelijkertijd de eerste Belgische uitgave
van de Nederlandse (?) Clipper.
Deze De Luxe uitvoering van het spel bestaat uit een geheel mahonie-kleurige
doos met goud opdruk van het bord in 2 vierkanten en Monopoly in
witte letters in een balk. Daaronder staat, ook in goud opdruk, de afbeelding
van Suikeroompje in een kader tussen 2 locomotieven.
(In de Engelse variant zit ook
nog een carroussel voor het bewaren van de eigendomskaartjes van de bankier.)
De vouw van het bord (met mahonie-kleurige
rug,
in plaats van blauw) staat loodrecht op de
eerste zijde.
In de binnendoos zitten 2 mooie, met mahonie-kleurig
vilt beklede inlagen, één met 7 vakjes voor de bankbiljetten en één met 8
vakjes voor de kaartjes en attributen. Er is een dubbele hoeveelheid geld,
omdat er max. 11 spelers mogen meedoen. Er zijn echter maar 8 tinnen lopers,
enwel: race-auto - hoed- ruiter-te-paard - vingerhoed - hondje - kruiwagen -
schoen en strijkijzer.
De plastic huisjes en hotels hebben een wit onderstuk met daarop
respectievelijk een groen- en rood
dak .
De dobbelstenen zijn wit en hebben zwarte stippen.
Dit spel was "Fabriqué en France".
Versie: Anti ..
jeu – game – spel – spiel ®, ref. 212
The "Bust~the~Trust!" Game
Uitgever: a Hanky Panky product - 1977
Afmetingen van de doos: 25 x 48 cm
Het spel:
Dit spel stamt uit de kortstondige periode dat het Ralph Anspach verboden was om
de naam Anti-Monopoly te voeren. Daarom heeft deze "vechter tegen het
Charles Darrow verzinsel" in Amerika een 40.000 spellen Anti-Monopoly van
de markt moeten halen. Hij ging voort met hetzelfde spel onder de naam Anti.
De grondgedachte van het spel is een einde te maken aan de
monopolistische praktijken van de 3-maatschappijencombinaties op het
bord. Dit wordt ook wel trustbusting (Trustbreken) genoemd en de spelers heten
dan trustbusters. De winnende trustbuster is de speler die aan het einde
van het spel het hoogste aantal social-credit punten en euro's
heeft gehaald.
Er zijn 3 soorten van maatschappijcombinaties:
| Oligopoly-combinatie die wordt aangeduid met 1 aanklachtcirkel O |
|
Trust-combinatie die wordt aangeduid met 2 aanklachtcirkels OO |
|
Monopoly-combinatie die wordt aangeduid met 3 aanklachtcirkels OOO |
"Aanklagen" doet u door een klein, rond fiche van dezelfde kleur
als uw loper op zo'n cirkeltje te leggen. Als alle aanklachtcirkels van 1
combinatie bedekt zijn, dan is er aan de monopolistische praktijken van de
combinatie een einde gekomen. Een aanklachtfiche kan van de "Begrotings-commissaris"
gekocht worden voor 100 Euro.
Als de B-C geld leent aan een speler, dan verstrekt hij gelijktijdig een Social-Credit
biljet als schuldbewijs.
Er zijn 36 postbus kaarten, die gunstige of ongunstige berichten geven,
zoals:
|
"Studenten vrijwilligers werken in uw bureau. U mag uw volgende
aanklacht doen zonder te betalen." |
| "Door politieke druk is uw anti-trust werk nadelig beinvloed.
Verwijder een van uw aanklachtfiches van het bord zonder vergoeding van de
begrotingscommissaris." |
Spelers die op de rechtbank terecht komen moeten daarna niet dubbel
gooien, want dan "zijn zij schuldig bevonden aan belediging van de
rechtbank" en moeten zij een boete betalen van 50 Euro.
Dit spel kan op 3 manieren gespeeld worden:
|
Basisspel: Hierbij wordt het verloop van het spel bepaald door toeval. |
|
Krap-budgetspel: De trustbusters beginnen met minder geld. |
|
Handelsspel: De trustbusters mogen hierbij aanklachten onderling ruilen. |
Er zijn 2 uitvoeringen van het bord: geplastificeerd of niet
geplastificeerd. De rugzijde van het bord is blauw.
Deze versie van het spel is tweetalig: Frans en Nederlands, maar er is
ook een Duits- en Engelstalige versie van.
Versie: Standaard
- 50
jaar, ref.10643 - tweetalig
Uitgever: Parker Bros./Clipper Benelux - Brussel - 1985
Afmetingen van de doos: 26 x 51 cm
Het spel:
Hoewel het de bekende lange doos is, is het toch een jubileum uitgave, hetgeen
blijkt uit de opdruk "50 Jubileumeditie/Edition anniversaire"
in de rechter bovenhoek van de doos (bij het
Nederlandse spel staat deze opdruk
in de linker bovenhoek). In de tweetalige handleiding wordt de
geschiedenis van het Monopoly-spel besproken en andere zaken zoals
kampioenschappen, marathon en mania.
Het woord Monopoly staat in open letters op het middenveld van het blauwgroene
bord. De rugzijde van het bord
is rood. De inlage van de binnendoos
met 12 vakjes is van rood platic en vult de
hele doos.
Op de onderzijde van de doos staat de bekende zwart/wit foto van Charles B.
Darrow bij zijn Monopoly-bord.
De eigendomsbewijzen hebben ronde hoeken, evenals de
Kans/Chance- en Algemeen
Fonds/Caisse
de Communauté kaartjes. De achterkanten van
deze kaartjes hebben het "locomotief-Suikeroompje-patroon". De huur voor
onbebouwde Hoogstraat/Rue Haute is inmiddels hoger dan die van de
andere 2 gele straten,
nl. F 480.
De 7 bankbiljetten met vermelding "Pat.app. for N°3796-36"
zijn in zwart gedrukt op gekleurd papier. De waarden zijn resp.: 20
- 100 - 200
- 400 - 1.000 - 2.000
en 10.000.
De lopers zijn de bekende 9 figuren, waaronder het locomotiefje, maar verguld.
De huizen en hotels zijn van mooi, glanzend hout en hebben een dakrand.
De beide houten dobbelstenen zijn rood
met gouden stippen.
Het spel is in Frankrijk vervaardigd.
Versie: Blik
"1935" - 50 jaar, ref. 10651 - tweetalig
Uitgever: Parker Bros./Clipper Benelux - 1985
Afmetingen van het blik: 8,4 x27 x 27 cm
Het spel:
Dit spel is "verpakt" in een zeer fraai blik, waarop in relief o.a.
staat "Commemorative edition 1935". De rand van het blik is geïllustreerd
met huisjes, waarvóór Suikeroompje in actie is.
Op de onderzijde van het blik is een kleurensticker geplakt met de tekst "Monopoly
1935-1985" Op de binnenzijde van het deksel is een persoonlijk
schrijven van Suikeroompje geplakt, voorzien van een met de hand gestempeld
nummer.
Ook de handleiding is zeer luxe uitgevoerd: Het vermeldt in het kort de
geschiedenis van het spel en is rijk geïllustreerd met vele uitvoeringen van Monopoly
spellen.
In het blik zit een zwarte, plastic vakverdeling voor zowel de bankbiljetten als
de huizen/hotels, dobbelstenen, lopers en de eigendomsbewijzen.
Het stevige bord is in vieren gevouwen.
Het spel is tweetalig en bevat de straten van Vlaamse en Waalse steden.
Het werd vervaardigd in Frankrijk.
Versie: Hotel - Vlaams, ref. 4007-NL1186
"Het spel van rijkdom, macht en glamour"
Uitgever: MB
International B.V. - 1986
Afmetingen van de doos: 32,5 x 50,5 x 5,0 cm
Het spel:
De doos van dit spel is nogal volumineus omdat er heel wat ruimte nodig
is voor de 8 hotels, het bankgebouw en het Stadhuis. De gebouwen
van hotel President en Fujiyama zijn nl. al skyscrapers.
Op het speelbord is een circuit uitgezet dat aan beide zijden
voorzien is van een zwarte rand voor het plaatsen van de Entree's voor de
hotels. Tegenover de Bank is een gele
streep, bij het passeren waarvan u 2000 ("neutrale valuta") krijgt.
De gele streep tegenover het
Stadhuis geeft recht tot het kopen van Entree's.
De velden van het circuit bestaan voornamelijk uit Aankoop- en Bouwvergunning
vakjes. Als u op een Aankoopvakje komt mag u een grondstuk kopen dat aan
één van de zijden van dat vakje grenst.
Op een Bouwvergunningvakje moet u met de speciale witte dobbelsteen gooien:
Rood = U krijgt géén
bouwvergunning
Groen = U moet nu bouwen
H = het bouwen kost u niets
2 = het bouwen kost u 2x de normale prijs
Behalve een hoofdgebouw kunt u ook uitbreiden met bijgebouwen en
"Faciliteiten". Het meest luxe hotel is tenslotte (!) Waikiki
met 4 Uitbreidingen en de Faciliteiten, waardoor het een 5-sterren hotel
geworden is. Het eenvoudigste hotel heet Boomerang en heeft naast het
hoofdgebouw alleen de Faciliteiten (max. 2 sterren).
De 4 spelers verkrijgen hun inkomsten van de andere spelers op het moment
dat deze op een vakje komen waarop een Entree van één van hun hotels staat. De
speler gooit daartoe de rode dobbelsteen opnieuw.
Het aantal ogen = het aantal nachten dat hij in het hotel zal verblijven. De
prijs daarvoor is afhankelijk van het aantal sterren van het hotel.
De winnaar heeft tenslotte alle hotels.
Een heel leuk spel dat echt wel thuishoort in de verzameling van iedere
Monopoly-spellen-verzamelaar.
Versie: Das kaufmännische
Talent, art.nr.180 29
"Het Internationale Geldspel"
Uitgever: Peri Spiele/Stomo Spiele - Austria
Afmetingen van de doos: 26,0 x 50,4 x 4,4 cm
Het spel:
De Oostenrijkse uitgever van dit geheel Nederlandstalige spel noemt deze
uitvoering Europa De Luxe. (De eenvoudiger versie wordt besproken bij de
Oostenrijkse spellen.) De doos is bruin bedrukt met o.a. een cirkel met
de bankbiljetten van de diverse landen, met daaroverheen de letters DKT.
De
plastic vakkenindeling in de binnendoos is van mooie, dof beige
bekleding voorzien.
Op het middenveld van het slappe, plastic, maar fraaie, speelbord staan
foto's (met een gekleurde stip) van de (hoofd)steden waarvan de straten
zijn opgenomen, t.w.: Amsterdam, Bruxelles, Frankfurt, Zurich, Wien, Paris,
München en London.
(In de oudere Duits/Franse versie zijn de straten uit
Frankfurt en London vervangen door die van Hamburg en Berlijn). Behalve deze
straten zijn er ook nog Fabrieksinstallaties en Vervoersondernemingen, waaronder
Sporweg (taalfoutje!).
Op de 3 hoekpunten staat resp.: "Wetsovertreding", "10% Heffing
ineens" en "Arrest".
(De Gevangenis staat dus op een andere plaats.)
Op het middenveld moeten de 15 Kans-kaarten en 15 Bank-kaarten gelegd
worden.
Het geld bestaat uit zowel bankbiljetten als ronde, hardplastic munten
met gouden rand. Bij Start ontvangt u 20.000 "eenheden". De 6
lopers zijn plastic "poppetjes zonder armen en benen". Er zijn 32
rode, plastic huizen (met
dakrand) en 8 beige, plastic
hotels (met dakrand).
Op de Fabrieksterreinen en bij de
Vervoersondernemingen betaalt u voor de Vracht.
Opvallend bij dit spel is de kegel, een pionnetje dat bij één van de
nummers van 1 t/m 40 aan de rand van zijde 1 van het bord gezet moet worden om
het aantal speelrondes te tellen!
Dit spel werd in juli 1997 gekocht.
Versie: Standaard - tweetalig, ref. 560022
Uitgever: Parker Bros./Tonka - 1991?
Afmetingen van de doos: 26 x 51 cm
Het spel:
De straten uit de Vlaamse steden als Brugge, Oostende en Hasselt, staan
uitsluitend in het Vlaams, terwijl die van de Waalse steden als Dinant, Luik
en Charleroi uitsluitend in het Frans worden aangeduid. De straten in Brussel
staan daarom dan ook in 2 talen.
Opvallend is dat de straten niet per plaats bij elkaar staan zoals in het
Nederlandse spel; "Arnhem" bijvoorbeeld bestaat uit de Kapellestraat
uit Oostende, de Place du Monument uit Spa en de Steenstraat uit Brugge (op de
zelfde plaats van het bord als de Steenstraat uit Arnhem!). Per stad zijn
slechts 1 of 2 straten in het spel opgenomen. Er zijn heel precies 10 Franse-,
10 Vlaamse- en 2 Brusselse straten, dus dáár zal geen taalstrijd door
ontbranden.
Versie: Europese
Editie - Nederlands
Uitgever: Parker/Tonka Belgium s.d.i. - 1991
Afmetingen van de doos: 27 x 27 x 8,4 cm
Het spel:
Op de onderkant van de fraaie blauwe doos
met het bekende 12-sterren embleem staat de volgende duidelijke uiteenzetting:
"Ter ere van het nieuwe Europa in 1992 is er nu een internationale
versie van het spel Monopoly. Sinds het ontstaan van Monopoly wordt het spel
over de hele wereld gespeeld in vele verschillende talen. Ieder land heeft zijn
eigen straten op het speelbord en er wordt gekocht en verkocht in de locale
munteenheid.
Met deze speciale Europese editie kan iedere Monopoly speler een "Jet-Setter"
worden. Vanaf het woord Start stap je van het ene land in het andere, en kun je
investeren in onroerend goed in de beroemdste straten van Europa.
Wordt het een huis in Parijs op de fameuze Champs Elysees, of wordt het een huis
in de drukke Kalverstraat in het centrum van Amsterdam? Of heb je in Rome een
slimme investering gedaan aan de Via Veneto en ga je de huur innen, voordat je
via Vliegveld Dublin vertrekt naar het Deense Slotsgade waar je een hotel wilt
kopen?
Voor een internationaal spel met investeringen op hoog niveau heb je veel, heel
veel geld nodig. Deze Europese editie van Monopoly bevat daarom tweemaal zoveel
speelgeld als normaal het geval is. En natuurlijk in Ecu's, de munteenheid van
het Europa van vandaag.
Ook de speelstukken zijn nieuw: twaalf metalen miniatuur bouwwerken, zo getrouw
mogelijk nagemaakt. Beroemde bouwwerken uit de 12 landen van de Europese
Gemeenschap stonden hiervoor model. In het spelregelboekje staan deze bouwwerken
beschreven."
De eigendommen zijn bekende straten van de deelnemende landen, t.w.:
| Denemarken: Strandvejan - Slotsgade |
| België: Louizalaan - Beenhouwersstraat - Grote Markt |
| Nederland: Coolsingel - Lange Poten - Kalverstraat |
| Spanje: Paseo de la Castellana - Gran Vía -Las Ramblas |
| Groot Brittannië: Oxford St. - Piccadilly - Park Lane |
| Italië: Via Veneto - Via Condotti - Via Monte-Napoleone |
| Frankrijk: Avenue Foch - Avenue des Champs-Elysées - Rue de la Paix |
| Duitsland: Königsallee - Kurfürstendamm |
De 4 stations zijn vervangen door vliegvelden van de landen:
Luxemburg - Portugal - Griekenland en Ierland.
In de tijd dat dit spel werd uitgebracht was men er nog van overtuigd dat de Europese
munteenheid de Ecu zou worden. Daarom zijn er bij dit spel 7
bankbiljetten, allemaal met dezelfde afbeelding, in resp. de waarden: 10
- 50 - 100
- 200 - 500
- 1000 en 5000
Ecu. Op de rug staat Ecu in een zwarte cirkel met 12 sterren. Omdat er
"internationaal geïnvesteerd wordt is er veel geld nodig" en daarom
is er 2x zoveel geld bij dit spel.
De bankers tray van dit spel is een zwarte plastic inlage met 13
vakken en vakjes.
De rugzijde van zowel de Kans- als de Algemeen Fonds kaartjes is blauw.
In de cirkel van sterren staat bij Kans een ? en bij de Algemeen Fonds
kaartjes ..... een Belgische Ecu. munt.
De 12 zwaar metalen, vergulde lopers zijn resp.: Blarney Castle
(Ierland), Brandenburger Tor (Duitsland), Abdij van Clervaux (Luxemburg), Atomium
(België), Parthenon (Griekenland), La Sagrada Familia (Spanje), Eiffeltoren
(Frankrijk), Grundvig Kerk (Denemarken), Scheve Toren van Pisa (Italië), Torre
de Belem (Portugal), Tower of London (Engeland) en een windmolen voor Nederland.
De huizen en hotels zijn van mooi glanzend hout gemaakt en hebben een
dakrand.
De dobbelstenen zijn blauw en de ogen
zijn natuurlijk weer sterren.
Er is zowel een Nederlandstalig als een Franstalig boekje bij
het spel.
Dit spel is "made in Waterford, Republic of Ireland".
Versie: Magnetische
Pocket Editie - Nederlands, zonder ref.
Uitgever: Parker/ Tonka - ca.1991
Afmetingen van het mapje: 1,5 x 10,5 x 18 cm
van het open gevouwen bordje: 176 x 216 mm
Het spel:
Deze Nederlandse reiseditie (met de steden uit Nederland) is ongeveer in het
formaat van een zakagenda. Het rode mapje is
verpakt in een doosje waaruit een venster is gesneden. Daarin verschijnt, bij
opbergen, de Monopoly balk van het mapje. Op de achterzijde van het doosje staat
een afbeelding van het bordje met alle attributen. De attibuten zitten in een
uitschuifbaar tray-tje dat men bij het spelen op reis wel ergens moet kunnen
plaatsen.
De platte lopers, huizen en hotels kleven op het speelveld, maar voor het
kleine en onhandige geld, de Kans- en Algemeen Fonds kaartjes en
de eigendomsbewijzen zijn geen voorzieningen, zodat e.e.a. dus maar in de
hand moet worden gehouden?
Een niet erg praktisch spel dat toch wel in een verzameling aanwezig moet
zijn!
Versie: Junior
standaard - Nederlands, ref. 690261
Uitgever: Parker Bros./Tonka-Brussel - 1991
Afmetingen van de doos: 23,5 x 46,3 cm
Het spel:
Net als bij het gewone Monopoly spel gaat het er om zoveel mogelijk geld te
verdienen. Als 1 van de spelers al zijn geld heeft uitgegeven moeten de andere
spelers hun geld tellen om te kijken wie er heeft gewonnen.
De rug van het bord is blauw, evenals
de vakkeninlage van de doos. Het bord is vertikaal gevouwen. Op
de onderkant van de doos staat een zwart/wit foto van het speelbord en alle
attributen.
Het geld bestaat uit eenzijdig bedrukte biljetten van 1 tot 5, met in het
middenveld Suikeroompje in verschillende situaties.
Er kunnen 4 kinderen tegelijk spelen, want er zijn 4 auto's, resp. geel,
rood, blauw
en groen. De kassa's die bij de
aanvang van het spel worden uitgedeeld, hebben de zelfde 4 kleuren. Het spel
heet een dag-naar-de-kermis en is in 20 tot 30 minuten uitgespeeld. Je
gaat met Suikeroompje naar de achtbaan, goochelaar, waterglijbaan, botsauto's,
poppenkast, minigolf, enz. Tijdens het spel koop je kassa's voor de attracties
zodat die jouw eigendom worden. Als je 2 attracties van dezelfde kleur hebt,
moet er dubbel worden betaald.
Er zijn 6 Kans velden, waar kaartjes getrokken kunnen worden met
opdrachten als "Ga naar de waterglijbaan" en "Betaal 3 (franken?)
en neem de kermistrein naar de snackbar". De afmetingen van deze kaartjes
zijn 55 x 84 mm.
Het spel werd in Frankrijk vervaardigd.
Versie:
Dobbelspel
-
Nederlandse Editie, ref. 14087NL11/92
Uitgever: Parker/Tonka/S.A.Hasbro N.V. - 1992
Afmetingen van het doosje: 3 x 14,3 x 17,3 cm
Het spel:
In een kleurige overdoos zit het donkergroene
speeldoosje. In het deksel zit het speelbord, dat slechts bestaat uit
vierkantjes in de kleuren van de straten, 4 vakjes met een locomotief en verder
1 voor Waterleiding, 1 voor Electriciteitsbedrijf, 1 voor Gevangenis, 1 voor Ga
Naar De Gevangenis en een rode pijl.
In het andere deel zitten 10 dobbelstenen, een scorebloc en een potloodje. Op de
dobbelstenen staan, behalve de getallen 50 - 100 - 150 - 200 - 250 en 500, ook
de andere elementen van het spel, alsmede de rode
pijl.
Doel van het spel is om het eerst het vooraf afgesproken aantal punten
te behalen.
Als je aan de beurt bent, gooi je de dobbelstenen zo vaak als je wilt om te
proberen zo veel mogelijk gelijk gekleurde dobbelstenen ("straten") te
gooien en zo veel mogelijk punten te scoren. Als je echter alle drie de "Ga
Naar De Gevangenis"-dobbelstenen gooit, is je beurt voorbij en verlies je
alle punten, die je in die ronde had gescoord!
Een leuke en handige variant voor op reis! Made in Ireland.
Versie: Standaard
- tweetalig
Uitgever: Parker Bros/Tonka Copr./Hasbro N.V. - 1993
Afmetingen van de doos: 26 x 51 cm
Het spel:
Dit spel is vervaardigd in Ierland en heeft dús op de voorzijde van de doos: het
stapeltje geld, auto en schoen, enz.. Aan de onderzijde van de doos staat een
foto van een vader, moeder, zoon en dochter die enthousiast aan het
Monopoly-spelen zijn.
In de binnendoos zit een slappe, plastic vakinlage voor het
bewaren van het geld en de eigendomsbewijzen van de bank.
De rugzijde van het bord is rood, de
spelzijde is groen.
Er is een aparte Nederlandstalige en Franstalige handleiding.
Versie:
Kleine doos - tweetalig, ref. 00155/197
Uitgever: Parker Bros./Tonka Corp./Hasbro N.V. - 1993
Afmetingen van de doos: 26 x 25,5 cm
Het spel:
Ik werd op deze uitgave gewezen door Rob van Linden - NL. Het is dus de
vierkante-doos-uitgave van het hiervoor genoemde standaard spel in de
rechthoekige doos. Het is dus ook tweetalig. (Dit blijkt overigens ook
uit de Hasbro code 197.)
Hasbro noemt zo'n "kleine doos" ook wel een "reiseditie".
Ook nu weer staat op het deksel de vierde zijde van het speelbord, met daarop
een verzameling attributen, die echter afwijkt van die op de Standaard doos.
De verzameling attributen is nu om een blauwe
pilon gegroepeerd en de achtergrond is eveneens blauw.
Er staat geen foto op de onderkant van de doos.
Verdere kenmerken van deze uitgave zijn:
|
De inlage met 5 vakjes is van wit plastic. |
|
De rugzijde van het 2x gevouwen bord is rood, de
spelzijde is groen. |
|
De huisjes en hotels
zijn van plastic en hebben overhangende daken. |
|
De 6 lopers zijn gekleurde, plastic pilonnetjes. |
| De bankbiljetten zijn van "© 1992 Tonka
Corporation" en zijn in zwart gedrukt op gekleurd papier. De 7
waarden zijn resp.: 20 - 50
- 100
- 500 - 1.000
- 2.000
en 10.000. |
| De beide dobbelstenen zijn rood
en hebben gouden stippen. |
Versie: Junior standaard - Nederlands, ref. 05415NL
Uitgever: Parker Bros./S.A.Hasbro N.V. - 1994
Afmetingen van de doos: 24,5 x 48,5 cm
Het spel:
De verschillen tussen deze variant en die van 1991 zijn:
|
Een iets grotere doos en speelbord. |
|
Een geheel andere afbeelding op het deksel: Suikeroompje rent (nu met een
ander groepje kinderen) over de vierde zijde van het speelbord. |
|
Op de onderkant van de doos staat een kleurenfoto van 2 meisjes en een
jongetje die aan het speelbord zitten. |
| Het speelbord is horizintaal gevouwen. |
|
De afbeeldingen op de bankbiljetten zijn wit op een gekleurde ondergrond. |
Versie: Junior
standaard - Frans, ref. 05415F
Uitgever: Parker/S.A.Hasbro N.V. - 1994
Afmetingen van de doos: 24,5 x 48,5 cm
Het spel:
Dit spel is uiteraard precies gelijk aan het vorige, doch nu zijn alle
teksten in het Frans.
De prijs bedroeg in juli 1997: BF 799.
Versie: Reisspel - Nederlandse Editie, ref. 14248NL
Uitgever: Parker/Tonka/S.A.Hasbro N.V. - 1994
Afmetingen van het koffertje: 5 x 12 x 18 cm
Het spel:
Ook dit spel met Nederlandse straten is in België verkocht.
Op de rode overdoos staat een
duidelijke afbeelding van de binnenzijde van dit rode
koffertje.
Deze variant is inderdaad een weldoordachte en praktische reisgenoot. De lopers
kunnen op elke straat vastgezet worden, doch niet meer dan 1. Dat betekent dat
een ander die op de zelfde straat zou moeten gaan staan 1 stap verder
moet gaan.
Alleen op de hoeken kunnen 4 spelers tegelijk staan. Per straat zijn er ook 4
gaatjes voor de huizen en hotels.
Er zijn geen Kans- en Algemeen Fonds kaartjes. Daarvoor moet men
met drie dobbelstenen gooien en de opdracht uitvoeren die vermeld staat op het
lijstje bij het nummer dat overeenkomt met het gegooide aantal ogen.
In plaats van een vrijkaartje voor het verlaten van de gevangenis krijgt u 1 van
de 6 sleutels.
Verder zijn de spelregels gelijk aan die van het normale spel.
Deze rode koffertjes werden in China
vervaardigd.
Versie:
Gouden doos
60 jaar - Nederlandse Editie, ref. 44020NL
Uitgever: Parker/Tonka/S.A.Hasbro N.V. - 1995
Afmetingen van de doos: 11,5 x 29,8 x 29,8 cm
Het spel:
Deze Nederlandstalige jubileum uitgave betreft de Nederlandse steden,
maar is toch ook in België verkrijgbaar geweest.
De goudkleurige doos toont zowel op het deksel als alle zijkanten daarvan
én op alle zijkanten van de witte binnendoos de mooie afbeelding van een diamant, waarover de rode balk met Monopoly en Suikeroompje, op een groene
ondergrond. In een wimpel staat "1935 Jubileum-editie 1995.
Het in vieren gevouwen bord heeft een zwarte rugzijde en een
marmer-kleurige speelzijde. Op het speelveld is een sticker geplakt met een
nummer uit deze "beperkte oplage".
U Ontvangt f 20.000,- bij Start en de Brink en Dorpsstraat liggen in Het Dorp.
Op de fraai bedrukte onderzijde van de doos schrijft Hasbro o.a.:
".... Voor het eerst in 60 jaar hebben wij speelbord, geld,
eigendomsbewijzen en Algemeen Fonds en Kanskaarten van het Monopoly spel herzien
om een vleugje nostalgie toe te voegen aan het klassieke spel uit de jaren
dertig. Deze beperkte oplage omvat bovendien een dobbelbeker in de vorm van een
hoge hoed van de Monopoly Suikeroom, twee praktische kaarthouders, houten huizen
en hotels en een handige tray voor de bank, waarin het fraaie nieuwe geld en de
eigendomsbewijzen bewaard kunnen worden. Wij zijn in onze archieven gedoken en
kozen voor de pionnen van één van de eerste versies van het spel, geproduceerd
in Amerika in 1936 - en voegden daar nog een splinternieuwe pion van de
Suikeroom zelf aan toe! - allemaal met een "antieke" bronzen
afwerking. ..."
Het spel werd vervaardigd in .... Groot Brittannië.
Versie:
Standaard
- Vlaamse versie,
ref. 14535FL
Uitgever: Parker/Tonka/S.A.Hasbro N.V. - 1996
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,3 x 5,3 cm
van het dubbel gevouwen bord: 25,2 x 25,2 cm
Het spel:
Opvallend aan dit spel zijn de nieuwe afmetingen van de doos. Hasbro laat weten
dat dit te maken heeft met de "standaardisatie" van de afmetingen van
hun spellen. Hiermee verdwijnt dus de lange doos, die wij tot nu toe steeds standaard
hebben genoemd.
In deze nieuwe doos zit één rode, plastic
bak met afwijkend gevormde vakjes voor het geld en de eigendomsbewijzen van de
bank. Het bord is in vieren gevouwen, zoals in de zg. "kleine
doos". De rugzijde is rood, de
spelzijde is blauwgroen.
Het spel is in Ierland vervaardigd en dús heeft het weer een foto van een
lachend gezin op de onderkant staan. Maar het is een ander gezin, in een andere
kamer, spelend aan een blauw, niet Belgisch
bord. Daarop liggen de mooie Kans- en Algemeen Fonds kaartjes van
dit spel.
Het geld dat ze gebruiken is met lage waarden, maar dat komt
omdat het gebruikte spel van een ander (onbekend) land is. Wél is zichtbaar dat
de bankbiljetten nu geen enkele copyright-vermelding meer dragen, terwijl in de
bovenzijde van de cirkel een zwarte balk met daarin "Monopoly met
Suikeroompje" gedrukt is. Het valt op dat deze foto gebruikt wordt voor de
spellen van alle landen, waarvoor deze versie gemaakt wordt.
De kleur van de eerste 2 straten is ook nu weer precies gelijk aan het
overeenkomstige spel van andere landen, bruin
i.p.v. zoals voorheen donker paars.
De 10 lopers zijn van tin (zonder vermelding "made in China")
en de huizen en hotels van eenvoudig plastic.
De prijs bedroeg in augustus 1997: BF 800 (€ 21,-).
Versie: Junior
standaard - Nederlands, ref. 14540NL
Uitgever: Parker/Tonka/S.A.Hasbro N.V. - 1996
Afmetingen van de doos: 26,8 x 26,8 cm
Het spel:
De verschillen tussen deze variant en die van de voorgaande jaren zijn:
|
Een geheel nieuwe, vierkante doos. |
|
Een nieuwe afbeelding op het deksel: Kinderen in een autootje van de achtbaan met op
de achtergrond 2 springende dolfijnen. |
|
Op de kleurenfoto op de onderkant van de doos staat weer een tafereeltje
van 2 andere
meisjes en 1 jongetje. Het geld dat zij gebruiken is overigens
dat van het spel uit 1991. |
|
Het speelbord is nu langwerpig: 25 x 50,5 cm. |
|
De rugzijde van het bord is rood
evenals de plastic vakkeninlage van de binnendoos. |
|
Het geld is gelijk aan dat van het spel uit 1994. |
|
De Kans-kaartjes zijn veel kleiner geworden: 43 x 63 mm. |
De prijs van dit spel bedroeg in juli 1997: BF 890.
Versie: Junior standaard - Frans, ref.14540F
Uitgever: Parker/Tonka/S.A.Hasbro N.V. - 1996
Afmetingen van de doos: 26,8 x 26,8 cm
Het spel:
Dit spel is precies gelijk aan het Nederlandstalige, doch nu zijn alle
teksten in het Frans.
Versie: Hotel,
ref. 14313/104
"Het spel van rijkdom, macht en glamour"
Uitgever: MB
Spellen/S.A.Hasbro N.V. - 1996
Afmetingen van de doos: 27 x 40 x 9 cm
van het bord: 50,3 x 50,3 cm
Het spel:
Deze heruitgave ziet er kleurrijker uit en de invloed van Hasbro is duidelijk:
De onderzijde van de doos is rijkelijk geïllustreerd en er staat zelfs weer een
lachend gezin op dat Hotel aan het spelen is.
De doos is kleiner en daarom hoger, alweer om de volumineuse attributen op te
kunnen bergen. Er is nu maar één smalle 2-vakkeninlage van blauw
plastic, die alleen maar
bestemd is voor het kleine bundeltje geld en de Entree's, de 4 lopers en
de dobbelstenen. De normale dobbelsteen is nu ook wit.
Het stevige speelbord, met zwarte rugzijde, heeft nu de zelfde
afmetingen als die van de Monopoly spellen. In dit geval is het 2x gevouwen, en
wordt het in de doos gefixeerd door 2 verhogingen van de plastic inlage.
De handleiding is nu een los vouwblad met nog meer illustraties dan op
het deksel bij de vorige uitgave.
Versie:
Edition De Luxe/De Luxe Uitgave, ref. 14549/197
Uitgever: Parker Bros./S.A.Hasbro N.V. - 1997
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,3 x 8,8 cm
van het dubbel gevouwen bord: 25,2 x 25,2 cm
Het spel:
Al weer een prachtige uitgave van "het beroemde gezelschapsspel". Het bord
bevat weer de straten uit zowel de Waalse als de Vlaamse steden én
Brussel/Bruxelles.
De doos heeft dezelfde lengte en breedte maten als die van de
"standaard" editie, dit in tegenstelling tot de Amerikaanse Deluxe
editie, waarvan de doos nog lang is.
Helaas is deze doos wat zwak, maar de inhoud is keurig verzorgd: In de
doos bevindt zich, behalve het stevige bord (met donkerblauwe
rugzijde) een slappe, plastic tray met 4 vakken voor de huizen en hotels, maar
vooral ook de nog nooit eerder gebruikte "geldbak voor de Bank",
een mooi gevormde geld-en-kaartjes-houder van stevig blauw
plastic. Zowel deze bak als de 2 losse kaarthouders (voor de Kans- en Algemeen
Fonds kaartjes) moeten door u zelf worden beplakt met de apart geleverde
stickers. De duidelijke kleurenfoto op de onderkant van de doos geeft een heel
goed beeld van het geheel.
Het deksel laat deze keer eens de derde zijde van het bord zien, dus
de straten van Den Haag en Groningen, waarop al 2 van de 10 goudkleurige
lopers op te zien zijn.
De huizen en hotels zijn van mooi glanzend hout. De bankbiljetten
zijn hetzelfde als die van de "standaard" editie.
De prijs van dit spel bedroeg in november 1998: BF 1365,- (€
35,90).
Versie:
Star Wars - Limited Collector's Edition, ref. no.40786
Uitgever: Parker Bros./Hasbro Inc. - 1997
Afmetingen van de doos: 25,7 x 51,0 x 5,3 cm
Het spel:
Al weer een inderdaad zéér fraai spel dat het stempel "Limited
collector's edition" mee krijgt. De samenwerking tussen Parker Bros. en
Lucasfilm Ltd. is ontstaan vanweg het 20 jarig bestaan van Star Wars. De
zogenaamde "beperkte editie" komt tot uitdrukking in de sticker
die op het bord is geplakt en waarop behalve een datum ook een volgnummer
vermeld staat.
Evenals in vele andere landen wordt in ook België de originele Amerikaanse
versie verkocht, voorzien van een Nederlandse én Franse handleiding.
Het meest opvallende van dit spel is dat er 2 soorten spelers (de Rebellen
en
de Imperials) zijn die elk hun eigen Voertuigen en Locaties hebben.
De spelregels zijn precies gelijk aan die van het "gewone" spel, maar
de verschillen zijn toch wel opvallend, t.w.:
Monopoly
|
|
Star Wars
|
6 tot 10 lopers (hoed, auto enz.)
straten met Eigendomsbewijzen
Inkomstenbelasting/Extra Belasting
Het geld = franken
-
Groene huizen + rode
hotels
Kans- en Algemeen Fonds kaarten
|
|
8 lopers: 5 Rebellen, 3 Imperials
ruimte-locaties en Eigendomskaarten
Docking tax/Bounty
Het geld = Imperial Credits
5 koperen munten á 1000 credits
2 sets ruimte-voertuigen
Imperial en Rebel kaarten
|
Elke loper is een bekende figuur uit Star Wars. De Alliantie der
Opstandelingen (Rebellen) bestaat uit: Luke Skywalker, Princes Leia, Han
Solo, Chewbacca en R2-D2.
De strijders uit Het Rijk (Imperials) zijn:
Darth Vader, Boba Fett en de Stormtrooper.
De voertuigen van de Rebellen zijn de lichtgrijze
X-wing Fighters en Corellian Freighters en die van de Imperials zijn de
donkergrijze Tie Fighters en Star
Destroyers.
De bankbiljetten zijn in verschillende kleuren, met de
waarde-aanduiding aan de rechter zijde. De tekst bij de illustraties op de
biljetten is in Aurebesh!?
Dit spel uit 1996 is pas in augustus 1997 op de Belgische markt verschenen.
Versie: WK Voetbal
Ed.France 98
- Nederlandse editie, ref. 19618NL
Uitgever: Parker/ S.A.Hasbro N.V. - 1997
Afmetingen van de doos: 40 x 27 x 6,5 cm
Het spel:
Al weer een doos in de "nieuwe kleuren" (?): donkerblauw,
zilver en natuurlijk rood.
Op het deksel zijn nauwelijks de velden van het bord te onderscheiden, maar wél
een stelletje voetballers, elk in een actieve houding maar niet in een
spelpositie. Op het deksel is ook nog een hologram met het logo van France 98
geplakt. Op de onderkant van de doos wederom een duidelijke afbeelding van het
bord en de attributen. Bovendien is te zien dat er nog een binnendoos als
voetbalveld meegeleverd wordt.
Ook valt meteen op dat de Kans en Algemeen Fonds
kaartjes vervangen zijn door Uit- en Thuis-kaartjes, met natuurlijk
ook bij het voetbalspel behorende teksten als "Transfer naar Brazilië"
en "U mist een penalty. Betaal 2000 boete".
De vakkeninlage is van slap, donkerblauw
plastic en heeft speciaal een uitsparing voor het vierkante bord.
De
eigendommen zijn in dit spel natuurlijk landelijke voetbalteams, enwel
die van de 22 beste teams van de officiële wereldranglijst, zoals die is
samengesteld door de FIFA, aan de hand van de prestaties van de landen in alle
wereldbekerfinales sinds 1930.
Het zijn op het bord resp. de landen: Schotland -
Zwitserland - Roemenië -
Chili - Mexico
- BELGIE - Oostenrijk
- Tsjecho Slowakije (?) - Nederland
- Polen - Hongarije
- Joegoslavië - Frankrijk -
Zweden - Uruguay -
Rusland -
Spanje -
Engeland - Argentinië -
Italië
- Duitsland en Brazilië.
Op de velden staat het T-shirt van het betreffende land.
De stations zijn vervangen door de 4 belangrijkste stadions van Frankrijk,
t.w. Stade Velodrome van Marseille, Stade du Parc de Princes in Parijs,
Le Stade de France in Saint-Denis en de Stade de Gerland van Lyon.
De 2 nutsbedrijven zijn nu Elektriciteitsbedrijf en Frisdrankproducent (wél een
rode beker maar géén Coca Cola!).
Merkwaardig is dat men ook in dít spel naar de gevangenis gestuurd kan worden.
De 8 lopers zijn resp. een schoen - pet - drinkbeker -
hamburger (?) - doel - fluit - bal en de (goudkleurige) Wereldcup
Fifa-beker (met in de
voet: 1974 Fifa TM©).
Overige verschillen met het standaard Monopoly-spel zijn:
Monopoly
|
|
WK VOETBAL EDITIE
|
Inkomstenbelasting
|
|
Transferkosten
|
Groene
huizen en rode hotels
|
|
Rode
tribunes en blauwe stadions
|
Zeskantige dobbelstenen
|
|
Voetbaldobbelstenen (alle
cijfers dubbel)
|
Het geld is bijv. franken of
dollars
|
|
Het geld heeft géén valuta
|
Dit spel bestaat natuurlijk ook in een Franse versie.
Versie:
Standaard - tweetalig, ref. 00009/197
Uitgever: Parker/Hasbro, Inc./Hasbro
B.V. - 2001
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,3 cm
van het bord:
25,2 x 25,2 cm
Het spel:
Parker/Hasbro zijn hun spellen steeds
meer wereldwijd aan het standaardiseren (die daardoor m.i. steeds minder
interessant voor de verzamelaar worden). Nu hebben de standaardspellen van alle
landen het nummer 9 gekregen, het nummer dat voor de Amerikaanse standaard
spellen al vanaf de eerste
uitgaven in 1935 wordt gebruikt.
De uitvoering van dit nieuwe spel kenmerkt zich door:
|
De afbeelding op het deksel is voorzien van een wat goedkoop aandoende rode rand. |
|
Er worden slechts 4 velden van de 4de zijde van het bord, in perspectief, getoond, met 1 huisje, 1 hotel, nog steeds de hoed en raceauto en de beide witte dobbelstenen, maar nu
met 4 en 3 (i.p.v.3 en 5). |
|
De perspectivische rode
Monopoly-balk, met z'n mooie schaduwwerking en Mr.Monopoly met rode
vlinderdasje (tot 2000 werd hij Suikeroompje genoemd), die voorkomt op het deksel, het
middenveld van het bord en alle 4 de randen van de binnendoos. |
|
De onderzijde van de doos toont nu niet meer "het lachende
gezin" maar vrijwel het hele bord en alle attributen. |
De "banker's tray" van deze standaard doos
is weer rood en heeft de vakjes voor de 7 bankbiljetten en de
eigendomsbewijzen die nog bij de bankier aanwezig zijn. Het bord is in vieren gevouwen en
past bij opslag precies op
de banker's tray. De rugzijde van het bord is rood
en die van de speelzijde is blauwgroen.
Op het bord liggen de Kans-kaartjes met rode
rugzijde en ?, zoals gewoonlijk, bij de Start-hoek en de
Algemeen Fonds-kaartjes met blauwe
rugzijde en schatkist, bij de Vrij-Parkeren-hoek. De kaartjes (56x87
mm) hebben ronde hoeken.
De eigendomskaartjes (56x87 mm) hebben ook ronde hoeken.
De bankbiljetten (52x100 mm) zijn in zwart gedrukt op
gekleurd papier en boven
in de cirkel op het biljet is een zwarte band met daarin het woord Monopoly
en Mr.Monopoly die uit de middelste O komt. Onderin deze cirkel staat met kleine letters "©2001 Hasbro
Inc.". De geldeenheid is Euro (€) en de waarden van de bankbiljetten zijn resp.:
1 - 5
-10
- 20 - 50
- 100 en 500
(ref.100 00009 00C0).
De 10 lopers zijn van lichtmetaal en zijn de overbekende: hoed
- schoen - auto - boot - hondje - kruiwagen - ruiter te paard - vingerhoed -
strijkijzer en kanon.
De groene huisjes
en rode hotels
zijn van ondoorzichtig plastic en hebben allemaal een overhangend dak, alsmede
een excentrisch geplaatste schoorsteen.
De beide dobbelstenen zijn wit en hebben zwarte ogen.
Versie: Reisspel
- Nederlands,
ref. 14248/104
Uitgever: Parker/Hasbro Inc. - 2001
Afmetingen van het ophangdoosje: 2,4 x 14,5 x 19,5/23,5 cm
van het bordje: 19 x 19 cm
Het spel:
In 1994 werd onder hetzelfde ref. 14248 ook al een Reisspel uitgebracht: het
zg. "rode koffertje". Terwijl dat
een goed verzorgde uitgave was is dit nieuwe spel wel een toonbeeld van eenvoud
en slordigheid:
-
Het ophangdoosje voor in de winkel, dat dus suggereert een
omslagdoosje te zijn, blijkt de permanente doos voor het spel te zijn.
-
Het kleine bordje, met rode
rug, is scheef.
-
De kleine, groene huisjes en rode
hotels hebben inwendig een rond gat. De zin daarvan is niet
duidelijk, want ze zijn daarmee nog niet stapelbaar, hetgeen bovendien geen
zin zou hebben. Er wordt een degelijker
plastic-zakje-met- klemsluiting bijgeleverd voor het bewaren van de huisjes,
hotels en dobbelstenen, ter vervanging van het gesealde zakje waarin
ze leverd worden.
Maar waarvoor dient het meegeleverde elastiekje?
-
De eigendomsbewijzen (met rode rug) en kaartjes zitten met z'n allen op "één vel
karton" zoals dat bij de inhoud wordt vermeldt. Daarvan moeten ze
dus nog wel losgetrokken worden.
-
Er zijn géén Kans en Algemeen Fonds kaartjes. Daarvoor moet
men met drie dobbelstenen gooien en de opdracht uitvoeren die
vermeld staat op het lijstje bij het nummer dat overeenkomt met het gegooide
aantal ogen.
-
In plaats van een vrijkaartje voor het verlaten van de gevangenis
krijgt u 1 van de 6 sleutels.
-
De afmetingen van de bankbiljetjes zijn 26 x 47 mm.
Dit model van het Reisspel werd "Vervaardigd in Spanje".
De prijs bedroeg in jan.2003 € 9,95.
Versie:
Hier en Nu editie/Edition d'Aujoud'hui - tweetalig - Clini Clowns,
Ref. 030500402/197
UItgever: Parker/Hasbro
Belgium NV/SA - 2005
Afmetingen van de doos: 27,0 x 40,2 x 6,5 cm
Het spel:
Kris De Keyser van Hasbro-België laat weten dat deze oorspronkelijk
versie van de Belgische variant speciaal werd uitgegeven "ten voordele
van de Clini Clowns", in een beperkte oplage.
Het motto voor de 70ste verjaardag van dit spel was voor alle
landen "Hoe zou Monopoly er uitzien als het vandaag de dag zou zijn
uitgevonden?".
Sommige landen gebruiken dit motto voor de titel van het spel letterlijk,
zoals Frankrijk met "Et si Monopoly était inventé aujoud'hui?",
terwijl Nederland dit wel erg vrij vertaalde in "Van Dam
tot Dom".
Op het deksel en het middenveld van het bord
staat een compilatie van bekende gebouwen, waarvan natuurlijk het Atomium het
meest bekend is. Maar, centraal staat Mr. Monopoly in zijn rode
auto met het opvallende nummerbord "Mr.M70".
Voor deze uitgave zijn de oude straten vervangen
door nieuwe uit zowel Waalse- als Vlaamse steden, met die uit Brussel
natuurlijk weer tweetalig. De
bedragen zijn eveneens "eigentijds" gemaakt. Daarom krijgt u geen € 200
over Start, maar € 2 miljoen, dus een faktor 10.000 meer. Maar alles is
natuurlijk overeenkomstig duurder: De koopprijs van een station werd bijv. € 2
miljoen. Op elk eigendom staat een foto van de betreffende straat.
De eigendommen zijn vanaf Start/Départ:
Wavre (Rue du Commerce) - Aalst
(Nieuwstraat) - Luchthaven Brussel Zaventem/Aéroport de Bruxelles Zaventem
- Sint-Truiden (Luikerstraat) - Verviers
(Place Verte) - Mechelen (Bruul) - Arlon
(Grand Rue) - Telecom/Télécoms - Kortrijk
(Lange Steenstraat) - Mons (Grand Rue) - Aéroport
de Charleroi - Oostende (Kapellestraat)
- Leuven (Bondgenotenlaan) - Knokke
(Lippenslaan) - Charleroi (Rue de la
Montagne) - Liège (Rue de la Cathedrale) - Antwerpen
(Huidevettersstraat) - Aéroport de Liège - Hasselt
(Hoogstraat) - Brugge
(Steenstraat) - Internet - Namur
(Rue de Fer) - Brussel (Louizalaan)/Bruxelles
(Ave.Louise) - Liège (Pont d'ile) - Gent
(Veldstraat) - Luchthaven Antwerpen - Antwerpen
(Meir) en Brussel (Nieuwstraat)/Bruxelles
(Rue Neuve).
Voor alle overeenkomstige edities geldt
bovendien:
|
De blauwgroene huisjes
zijn ellipsvormig en 6 mm hoog, hebben geen spits dak en zijn stapelbaar. |
|
De rode hotels
hebben dezelfde vorm maar zijn 31 mm lang. Aangezien zij hol zijn zijn ze
erg licht en daarom niet erg praktisch. Evenmin is het duidelijk wat het
doel is van het stapelbaar zijn voor deze hotels. |
|
De 6 metalen lopers zijn: een skatebord - skeeler -
race auto - een mobieltje - geldzak en vliegtuig. |
| Bovendien hebben sommige landen een extra
loper die karakteristiek voor het land is. En dat is voor België
natuurlijk ..... Manneken Pis. |
|
Het nieuwe model bankbiljetten, waarin Mr.Monopoly
een cirkel in zijn hand lijkt te houden, waarin de waarde van het bankbiljet
staat. Op alle biljetten staat hetzelfde 10-cijferige nummer. De waarden
zijn resp.: 10k
- 50k - 100k
- 200k - 500k
- 1M en 5M.
(Het hele stapeltje draagt het codenr. 100 00402 0000.) |
|
De banker's tray, een donkerblauwe, plastic
inlage in de binnendoos heeft 7 vakjes voor de attributen. |
| De hypotheek-zijde van de eigendomskaartjes
is grijs.
Op de grijze achtergrond van de Kans-
en Algemeen Fonds kaartjes staat resp.
een rood vraagteken
en een zwarte kist, gevuld met (gele)
goudstaven. |
Versie:
70ste Verjaardagseditie/Edition 70ème Anniversaire - met
elektronisch bankieren - tweetalig,
Ref. 030500114/197
UItgever: Parker/Hasbro
Belgium NV/SA - 2005
Afmetingen van de doos: 27,0 x 40,2 x 6,5 cm
Het spel:
Deze uitgave is voornamelijk een kopie van de "Hier en Nu" editie met dezelfde datum van
verschijnen. In werkelijkheid kwam
deze uitgave toch enige maanden later in de
winkels.
Kenmerkend voor deze uitgave is de kaartlezer. Credit cards vervangen de
bankbiljetten (die wel nabesteld kunnen worden
als u ze zou willen hebben).
De credit cards die op de doos te zien zijn zijn echter ietwat misleidend. Er
wordt gesuggereerd dat het chip-kaarten zijn, maar
dat is niet het geval. Er is
slechts een geringe verhoging in de kaart van elke speler, hetgeen door de
kaartlezer wordt herkent.
Alle in- en uitgaven worden per speler in de
kaartlees-unit opgeslagen.
Alle andere onderdelen, als de lopers, huizen en hotels en
de dobbelstenen zijn hetzelfde als in de uitgave met bankbiljetten.
Versie: Reisspel -
tweetalig, Ref.00219197
"Het beroemde gezelschapsspel in zakformaat"
Uitgever:
Parker/ Hasbro - 2005
Afmetingen van de doos: 16 x 22,5 x 4 cm
Het spel:
Het "rode koffertje" uit 1994
noemde ik toen reeds "een weldoordachte en praktische
reisgenoot". Maar in 2001verscheen, n.b. onder hetzelfde ref.nr., een
uiterst onpraktische uitvoering met een los, klein bordje.
Nu zit het hele spel weer in een klein, opklapbaar, ook weer rood,
doosje, dus toch weer wat handiger om het spel op reis mee te nemen.
Het spel met de-3-dobbelstenen-en-6-plastic-sleutels wordt op dezelfde manier
gespeeld als de eerder genoemde reisspellen.
Versie:
Monopoly express - Nederlands, Ref.080542787104
Uitgever: Parker/S.A. Hasbro N.V. - augustus 2005
Afmetingen van de doos: diam. 15,5 cm x 4,5 cm
Het spel:
Dit spel is slechts een andere presentatie, hoewel een fraaie, van het
Dobbelspel, zoals dat onder ref.nr.14087NL in 1992 is verschenen. (Zie
boven.)
De oproep op de doos luidt: "Alle spanning en fun van Monopoly in 20
minuten."
Er zijn 11 dobbelstenen, die niet alleen de getallen
van 50 tot
500 hebben, maar ook locomotiefjes en politieagenten.
Als het uw beurt is mag u alle dobbelstenen net zo vaak gooien als u wilt om zo
veel mogelijk "straten" van één kleur te krijgen en zo de hoogst
mogelijke score te verkrijgen. Maar, zodra u alle 3 de politieagenten gooit is uw
beurt voorbij en verliest u alle zojuist vergaarde punten.
De bijzondere verpakking ziet er leuk uit, maar om de
ronde speeldoos dááruit te halen is een hele toer. Ook al hebt u uitgevonden hoe de
groene verpakking gesloopt moet worden,
heeft u de doos nog steeds niet ter beschikking. Het blijkt nl. dat u de
onderkant van de doos ziet, terwijl de bovenzijde, met het losse deksel, met
ijzerdraadjes aan het verpakkingskarton vastgemaakt is.
Deze voor Hasbro ongebruikelijke uitgave, is "Vervaardigd in
China".
Versie:
Fifa WK 2006
"Official Licensed Product"
Uitgever: Parker/ Hasbro - januari 2006
Afmetingen van de doos: 27,0 x 40,2 x 6,5 cm
Het spel:
Dit spel komt uit de verzameling van Arend Dieleman - NL.
De tekst op de onderkant van de doos zegt:
"Deze speciale editie van Monopoly verschijnt ter
gelegenheid van hét sportevenement van 2006: De wereldkampioenschappen
voetbal in Duitsland! Reis rond het WK speelbord van het ene voetballand naar
het andere, koop elftallen en bouw tribunes en stadions terwijl je kapitaal
groeit. Pak Coach- en Scheidsrechterkaarten en proef van het ware
voetballerleven - maar zorg wel dat je niet van het veld wordt gestuurd! Maak
je klaar voor de aftrap en wordt de rijkste speler aller tijden!"
De eigendommen zijn allemaal van deelnemende landen en vanaf Start
resp.:
Australië - Coach - Zwitserland
-Rode kaart - Olympiastadion
- Zuid Korea
- Scheidsrechter - Tunesië
- Polen - Gevangenis - Costa Rica
- Frisdrank B.V. - Kroatië - Iran
- Fritz-Walter-Stadion - Duitsland
- Coach - Japan
- Zweden
- Vrij parkeren - Italië
- Scheidsrechter - Portugal - Engeland
- Zentralstadion - Verenigde
Staten - Mexico
- Philips - Spanje
- Ga naar de gevangenis - Frankrijk
- Argentinië
- Coach - Nederland
- Frankenstadion - Scheidsrechter
- Tjechië - Gele
kaart en Brazilië.
De Kans-kaartjes zijn hier Scheidsrechter-kaarten, terwijl de andere kaartjes
Coach-kaarten
zijn.
Het geld bestaat uit 7 "Monopoly FIFA WM 2006"-bankbiljetten, in
de waarden: 1
- 5
- 10 - 20
- 50 - 100
en 500.
De 6 lopers zijn: gouden schoen - keeper - speler - goal - bal en fluit.
De huizen en hotels zijn respectivelijk tribunes
en WK Stadions.
Beide dobbelstenen zijn 12-zijdig en tonen de cijfers van 1 tot 6
twee keer.
Deze uitgave is, zoals gewoonlijk, "Made in Ireland".
Versie:
Anti-Monopoly, Ref. 08511
"Het vastgoed handelsspel van de 21ste eeuw"
Uitgever: University Games Europe B.V.-
NL - sept.2006
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,2 cm
Het spel:
In eerste instantie lijkt dit spel een heruitgave te zijn van het Anti-Monopoly
II uit 1984, omdat de straten ook die van (8) Europese steden zijn, i.p.v. uit
de vele steden van 11 verschillende landen in de oude uitgave.
Maar dan vallen al snel de grote uiterlijke verschillen op:
|
In tegenstelling tot de drukke en bonte presentaties van voorheen straalt
dit spel een grote eenvoud
uit, zowel uit- als inwendig, zoals dat ook al gold voor de
Amerikaanse uitgaven "The Original
Monopoly game" uit 1999. |
|
In tegenstelling tot de soms wel héél erg schreeuwerige vermelding (zeer
begrijpelijk overigens in die
periode) dat het zéér beslist géén uitgave van
Parker Brothers was, blijkt er nu sprake te zijn van een
zekere samenwerking
tussen Ralph Anspach en Hasbro.
Uiterlijk blijkt dat o.a. reeds uit
de doos van exact dezelfde afmetingen als die van de standaard spellen van
Hasbro. |
Het bijzondere van Anti-Monopoly, een spel dat bedacht werd door de econoom
Prof. Ralph Anspach, is het principe dat de spelers kiezen tussen 2
speelmogelijkheden: de Monopolisten en de Concurrenten. Welke
rol u ook kiest, alle spelers hebben een gelijke kans om te winnen, hoewel ze verschillende
spelregels volgen. Zo kunnen Monopolisten bijvoorbeeld enkel huizen en
hotels bouwen als ze een monopoliepositie in een stad hebben (dat is al
het geval als de speler 2 van de 3 straten in zijn bezit heeft), terwijl de
Concurrenten op elk eigendom mogen bouwen, ongeacht of ze een hele stad bezitten
of één enkele straat.
Op het stevige bord met zwarte rug zijn de straten van de 8
steden vanaf Start resp.:
Rome: Corso Impero - Via Roma
Berlijn: Alexanderplatz - Kurfürstendamm -
Potsdammer Straße
Madrid: Plaza Mayor - Gran Via - Paseo de la
Castellana
Amsterdam: Dam - Leidsestraat - Kalverstraat
Parijs: Rue de la Fayette - Rue de la Paix -
Champs Élysées
Brussel: Grote Markt - Hoogstraat -
Nieuwstraat
London:
Park Lane - Piccadilly - Oxford Street
Athene: La Plaka - Syntagma
De 4 middenvelden zijn resp.: Luchthaven - Trammaatschappij - Station en
Busmaatschappij.
De 3 hoekvelden hebben voor de Monopolisten een andere betekenis dan voor
de Concurrenten. Daarom zijn de teksten op die hoeken resp.:
Sightseeing
Tour/Prijzenoorlog/Gevangenis - Anti-Monopoly stichting en Monopolist: Ga naar de gevangenis/Concurrent: Ga naar de prijzenoorlog.
Op de onderzijde van de doos staat een kleurenfoto van het spel met een korte
toelichting op zowel zijn ontstaan als het principe.
In dit spel komen geen Kans- en Algemeenfonds-kaartjes voor, maar 2x25 eenvoudige,
witte kaartjes Monopolist en Concurrent,
allen leuk geïllustreerd en steeds voorzien van uitvoerige toelichting, zoals:
Op de Concurrent kaartjes:
|
De regering ziet streng toe op ondernemingen die anti-monopolie wetten
overtreden. Dit is in uw voordeel: U ontvangt € 25 van elke Monopolist. |
|
U start een nieuw bedrijf. Gooi de dobbelstenen. Bij 9 of
lager is het
bedrijf geen toekomst gegund. - Gooit u 10 of hoger kunt u spreken van
succes, U ontvangt € 75 van de bank. |
|
De Monopolisten hebben de prijs van brandstof verhoogd. Dit heeft ook voor
u consequenties, maar de hevige concurrentie weerhoudt u ervan de
prijsverhoging door te voeren. Uw omzet daalt. Betaal aan de bank € 50. |
Op de Monopolist kaartjes:
|
Uw politieke bijdrage heeft zijn vruchten afgeworpen: de
luchtvervuilingscontroles zijn mede door uw toedoen afgeschaft. U
ontvangt € 75 van de bank. |
| Dankzij een mysterieuze deal sleept u een groot contract in de wacht.
Helaas heeft de pers er lucht van gekregen! Gooi de 2 dobbelstenen om te
zien of de deal doorgaat.
7 of lager geen deal - 8 of hoger deal, u ontvangt
€ 75 van de bank. |
|
U hebt financieel bijgedragen aan de verkiezingscampagne van een minister
en dit is per ongeluk uitgelekt naar de pers. Betaal € 50 aan de bank. |
Op de eigendomskaartjes moet natuurlijk ook rekening gehouden worden
met de 2 soorten spelers. Daarom zijn er ook 2 kolommen voor de prijzen:
links die voor de Concurrent en rechts die voor de Monopolist.
De rugzijde van het kaartje wordt ook hier weer gebruikt om aan te geven dat het
eigendom met hypotheek bezwaard is. Het kaartje moet dan wel aan de bank worden
overgedragen, maar kan op enig tijdstip door een speler van de bank gekocht worden.
Dit staat eveneens op de rugzijde vermeld.
Er zijn slechts 6 bankbiljetten, in grijs
gedrukt op gekleurd papier, in de waarden: 1
- 5 - 10
- 50 - 100
en 500. Het is niet duidelijk waarom er in
de Spelregels in vet vermeld wordt dat "alle bedragen de waarde x1000
voorstellen". Dit is verder nl. helemaal niet relevant voor het spel.
Er zijn slechts 6 plastic lopers, enwel in groen
en blauw een kegeltje, piramidetje en pionnetje
in de vorm van een "cilindertje met bol".
Er zijn 35 huizen en 15 hotels
van plastic, met dakrand en schoorsteen. (Opm.: De Concurrenten moeten hun
huizen en/of hotels op de naam van het veld zetten, terwijl de
Monopolisten ze op het "H"-vakje moeten zetten.)
De beide dobbelstenen zijn wit met zwarte stippen.
Naast het reeds in 2005 verschenen Amerikaanse spel en deze Nederlandse
uitgave verschenen ook nog de Franse,
Duitse en Griekse versie.
Het spel is "Made in Spain".
De prijs van dit spel was bij de introductie in september 2006 € 20,-.
Versie:
Chocolade Monopoly, Art.nr. 7516
"Het beroemde én lekkere
gezelschapsspel!"
Uitgever: Parker/Hasbro - Gamesformotion
- sept.2006
Afmetingen van de doos:21,3 x 21,3 x 3,6 mm
van het bordje: 4,01 x 41,0 cm
Het spel:
De Nederlandse uitgever van dit heerlijke spel heeft het heel wat serieuser en
grootser aangepakt dan de Engelse uitgever van chocoladespellen uit
1999. Zijn versie zal in alle landen van Europa verkrijgbaar
worden, zie de chocoladesite.
Voor het ontwerp van de doos is gebruik gemaakt van die van het Standaard spel uit
2001, dus met de mahoniekleurige randen.
Dit is inderdaad wel een versie zoals die niet vaak voorkomt! De nadruk licht
meer op het lekkere dan op het spel, want er ontbreken gewoon alle
essentiële onderdelen om het een echt monopolistenspel te laten zijn, nl.:
de lopers en geld, eigendomskaartjes, de Kans en Algemeen Fonds-kaartjes
en tenslotte de huizen en hotels.
Er is echter wél een heus Monopoly-bord met de straten uit eigen land.
Er is slechts 1 draaischijf en overheerlijke chocolaatjes van Belgisch fabrikaat
(en dat garandeert dus kwaliteit). Met de draaischijf bepaalt de speler op welke straat een chocolaatje van dezelfde kleur moet worden gelegd. Als op alle
straten van 1 kleur (of op alle stations) al chocolaatjes liggen dan zijn ze
voor de eerstvolgende die deze kleur draait.
Als een speler een vraagteken draait dan moet er een chocolaatje in de pot
gelegd worden. En dan gaat hier de overbekende huisregel gelden dat degene die
op Vrij Parkeren komt de hele inhoud van de pot mag hebben.
Winnaar is degene die tenslotte de meeste chocolaatjes heeft. En of dat nog niet
genoeg is mag hij/zij ook nog de chocolaatjes hebben die er dan nog in de pot
zitten.
Deze "gecompliceerde spelregels" staan in 7 punten genoemd op de onderzijde van de
doos.
Het lijkt mij een leuke manier om in een gezelschap chocolaatjes "uit te
delen"!
In
België zijn deze spellen o.a verkrijgbaar bij Delhaize, Carrefour, Colruijt, etc..
De adviesprijs van deze spellen was bij de introductie in België, Nederland en
Luxemburg € 9,95.
Versie: Elektronisch editie/Edition électronique - tweetalig,
Ref. 00114/197
UItgever: Parker/Hasbro
Belgium NV/SA - 2007
Afmetingen van de doos: 27,0 x 40,2 x 6,5 cm
Het spel:
Deze uitgave is geheel identiek aan de eerder genoemde elektronische
uitvoeringuit 2005, echter zonder de vermelding
dat het een verjaardags-editie is.
Verder is het heel bijzonder dat Mr. Monopoly inmiddels per helicopter
reist.
Alle andere onderdelen, als de lopers, huizen en hotels en
de dobbelstenen zijn hetzelfde als in de eerdere uitgave.
STEDENSPELLEN
Voor de, van oorsprong Amerikaanse, spellenfabrikant Winning Moves
worden sedert 2000 in België de stedenspellen op de markt.gebracht:
voor de Waalse edities door:
en voor de Vlaamse edities door:
Winning Moves France
Hasbro NV/SA
16, rue de Fontenay
't Hofveld 6D
94300 - VINCENNES
1702 GROOT-BIJGAARDEN
France
België
e-mail: info@winningmoves.fr
e-mail: info@hasbro.be
De eerste stedenspellen van Winning Moves verschenen in Groot
Brittannië, later gevolgd door Duitsland, Oostenrijk, Frankrijk, Nederland en
Zwitserland.
Het zijn allemaal zg. "Authorized Opoly Games", d.w.z. dat zij
met goedkeur van en in samenwerking met Hasbro uitgegeven worden. Evenals bij de
Amerikaanse stedenspellen moet een deel van de winst verkregen worden uit
sponsoring door plaatselijke bedrijven en instellingen die op de velden genoemd
worden. De prijzen van de straten en andere eigendommen zijn steeds gelijk aan
die van het standaard spel, in €uro's.
Deze spellen worden allen volgens eenzelfde patroon gemaakt, t.w.:
|
Op het kleurrijke deksel staat onder de rode
Monopoly-balk altijd een compositie van voor de stad specifieke foto's, met,
in perspektief, midden onder de eerste en laatste velden van het bord links
en rechts van Start. |
|
In de rechter benedenhoek staan steeds de 6 van de 10 standaard lopers
afgebeeld, enwel de vingerhoed, kruiwagen, auto, boot, kanon en
ruiter-te-paard. De andere lopers van het spel zijn: hoed, hondje, schoen en
strijkijzer. |
|
In de O van Monopoly in de rode
balk staat Mr. Monopoly (die tot 2000 Suikeroompje werd genoemd) met zijn rode
vlinderdasje. |
|
De rugzijde van het bord is altijd rood. |
|
Op het bord liggen de Kans kaartjes met mooie rode
rugzijde met Monopoly-balk, zoals gewoonlijk, bij de Start-hoek en de Algemeen
Fonds kaartjes met mooie blauwe
rugzijde en ook weer de Monopoly-balk, bij de Vrij-Parkeren-hoek. Het zijn
dezelfde kaartjes als die van het standaard spel uit dezelfde periode. |
|
In de binnendoos zit een vierkante inlage van rood
plastic met 4 vakjes, waarop het dubbel gevouwen bord moet liggen. |
|
De Banker's tray is een tweede, iets hogere inlage
van groen plastic met 7
sleuven voor het bewaren van de bankbiljetten. |
|
Het geld bestaat uit heel neutrale Monopoly bankbiljetten (code 100
64535 ....). De waarden zijn resp. 1 - 5
- 10 - 20
- 50 - 100
en 500. |
|
In één vakje van de banker's tray zit een doosje van transparant
plastic, waarschijnlijk voor het bewaren van de huizen en hotels. |
|
Alle mooi afgewerkte groen
plastic huisjes en rood
plastic hotels hebben een overstekend dak en een excentrisch
geplaatste schoorsteen. |
|
De dobbelstenen zijn wit en hebben zwarte ogen.
Een (niet altijd) bijgeleverd linnen zakje is wellicht bedoeld voor het bewaren van
de dobbelstenen en lopers? |
|
De Spelregels staan beschreven in een 16 pagina's tellend boekje
dat begint met "De geschiedenis van Monopoly" (het aloude onjuiste
verhaal van de boef Charles B.Darrow, die zicht het spel van de Quackers had
toegeëigend), gevolgd door "De
geschiedenis van de ..(stad)..". |
|
Op de onderzijde van de doos staat een verhaal over de stad en een
kleuren-afbeelding van het bord. |
|
Alle spellen zijn "Made in Ireland". |
Versie:
Editie Brussel/Édition Bruxelles, Art. Nr. 15280197
Uitgever: Parker/T.F.L.Games - S.A.Hasbro
N.V. - 2000
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,1 x 5,3 cm
Het spel:
Deze uitgave is dus tweetalig: Waals en Vlaams.
Dit eerste Belgische stedenspel is ontworpen door het
Nederlandse bureau T.F.L.Games in Deventer. Hoewel het uiteraard vele
overeenkomsten heeft met het ontwerp van Winnning Moves zijn er toch een aantal
verschillen, t. w.:
| De overall presentatie in
gedistingeerd blauw is veel luxer dan de WM dozen in hard donkerblauw-met-rode-rand
en
witte onderzijde. |
| De spellen van WM tonen rechts onder op het deksel 6 lopers, terwijl deze doos er slechts 5
toont. |
| De mooie compositie van het deksel komt weer terug op het middenveld van
het bord. |
| De rugzijde van het bord is zwart. |
| De banker's tray bestaat uit een ééndelige, donkerblauwe,
plastic bak, i.p.v. uit een rood en een groen
deel. |
| Net als bij de WM uitgaven laat de onderkant van de doos ook het gehele
bord zien, maar op een mooie ondergrondfoto. |
De eigendommen zijn vanaf Start:Kiekenmarkt/Rue
du Marché aux poulets - Algemeen Fonds/Caisse de Communauté
- Rouppeplein/Place Rouppe - Zuidstation/Gare
du Midi - Brandhoutkaai/Quai au bois à bruller
- Sint-Kateleineplein/Place Sainte-Catherine
- Kans/Chance - Vossenplein/Place du jeu de
balle - In de Gevangenis/En Prison - Lakensestraat/Rue
de Laeken - Electrabel - Koningsstraat/Rue
Royale - Hoogstraat/Rue Haute - Luxemburg
Station/Gare du Luxembourg - Antoine
Dansaertstraat/Rue Antoine Dansaert - Algemeen Fonds/Caisse de Communauté
- Madouplein/Place Madou - Kantersteen/Cantersteen -
Gratis Parkeren/Parc Gratuit - Wolvengracht/Rue du
Fosse aux Loups - Kans/Chance - Grote
Zavel/Place du grand Sablon - Beenhouwers-straat/Rue
des Bouchers - Noordstation/Gare du Nord -Muntplein/Place
de la Monnaie - Wetstraat/Rue
de la Loi - Brusselse Intercommunale voor Water-distributie
(B.I.W.D.)/Intercommunale Bruxelloise de distribution d'eau (I.B.D.E.) - Grote
Markt/Grand Place - Ga naar de Gevangenis/Allez en prison - Robert
Schumanplein/Rond-point Robert Schuman - Adolphe
Maxlaan/Boulevard Adolphe Max - Algemeen Fonds/Caisse de Communauté
- Lemonnierlaan/Boulevard Lemonnier - Centraal
Station - Kans/Chance - Louizalaan/Avenue
Louise en Nieuwstraat/Rue Neuve. Op de velden van dit bord staan alleen maar
foto's van de betreffende straat en dus geen enkel logo van een sponsor. Versie:
Editie Antwerpen, Art.Nr. 15279104
Uitgever: Parker/T.F.L.Games - S.A.Hasbro
N.V. - 2000
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,1 x 5,3 cm
Het spel:
Deze uitgave is uitsluitend in het Vlaams.
Zoals de foto al duidelijk toont is ook deze Vlaamse uitgave ontworpen door het
Nederlandse bureau T.F.L.Games in Deventer.
De eigendommen zijn vanaf Start: Sint-Jansplein
- Algemeen Fonds - Stadswaag - Zuidstation -
Grote Pieter Potstraat - Holland
- Kans - Jordaenskaai - In de
Gevangenis - Vogelmarkt - Electrabel - Carnotstraat
- Kasteelplein-straat - Berchem Station -
Nationalestraat - Algemeen Fonds - Groenplaats
- Kammenstraat - Gratis Parkeren - Schuttershof-straat
- Kans - Oude Koornmarkt - Grote
Markt - Franklin Rooseveltplaats - Anselmostraat
- Noorderlaan
- Antwerpse Waterwerken - Huidevetter-straat
- Ga naar de Gevangenis - Cogels Osylei - Jan
van Rijswijcklaan - Algemeen Fonds - Leopoldstraat
- Centraal Station - Kans - De Keyserlei
en Meir. Op de velden van dit bord staan alleen maar
foto's van de betreffende straat en dus geen enkel logo van een sponsor.
Versie:
Édition Liège, Art.Nr. ???
Uitgever: Parker/Winning Moves - S.A.Hasbro
N.V. - 2001
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,1 x 5,3 cm
Het spel:
Deze uitgave is uitsluitend in het Waals.
De eigendommen zijn vanaf Départ: Rue
Saint-Léonard - Caisse de Communauté - Rue Saint-Marguerite
- Parc Logistique (TNT) - Rue
Roture - Rue Grétry - Chance -
Rue de Campine - En prison - Rue
Pierreuse - Central électrique - Rue
Simenon - Rue des Wallons - Port
(Port autonome de Liège) - Rue
du Port-d'Or - Caisse de Communauté - Rue
Hors-Chateau - Place du Marché -
Parc Gratuit - Quai Eduard-van-Beneden - Chance
- Rue de la Belle-Jardinère - Avenue
du Luxembourg - Aéroport (LIEGE
AEROPORT) - Rue
Louvrex - Rue
du Parc - Compagnie des Eaux - Boulevard
d'Avroy - Allez en prison - Place
Cathédrale - Place Saint-Lambert
- Caisse de Communauté
- Place De-Bronckart - Gare des
Guillemints - Chance - Avenue des Ormes
en Boulevard Frère-Orban. Op
de meeste velden van het bord staan de logo's van sponsors; voor zover
dat niet het geval is staat er een foto van de betreffende straat.
Versie:Édition
de
Namur, Art. Nr. ???
Uitgever: Parker/Winning Moves - S.A.Hasbro
N.V. - 2002
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,1 x 5,3 cm
Het spel:
Deze uitgave is uitsluitend in het Waals.
De eigendommen zijn vanaf Départ: Avenue
des Champs-Élysées - Caisse de Communauté - Rue Saint-Nicolas
- Gare de Namur - Square Rénaissance -
Boulevard du Nord - Chance - Chaussée
de Waterloo - En prison - Rue de Bruxelles
- Central électrique - Place Wiertz - Rempart
de la Vièrge - Gare de Jambes - Place
des Célestines - Caisse de Communauté - Place
d'Armes - Rue des Brasseurs -
Parc Gratuit - Avenue de la Gare - Chance
- Avenue Félicien Rops - Avenue
Gouverneur Bovesse - Gare de Flawinne - Place
du Théatre - Place
Saint Aubain - Compagnie des Eaux - Rue
de fer - Allez en prison - Avenue de
la Vecquée - Rue de la Croix - Caisse de Communauté - Avenue
Jean Materne - Gare de Naninne - Chance - Place
Marché aux légumes en Boulevard de la
Meuse. Op de meeste velden van het bord staan de logo's
van sponsors; voor zover dat niet het geval is staat er een foto van de
betreffende straat.
Versie:
Édition de Charleroi, Art.Nr. ???
Uitgever: Parker/Winning Moves - S.A.Hasbro
N.V. - 2006
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,1 x 5,3 cm
Het spel:
Deze uitgave is uitsluitend in het Waals.
De eigendommen zijn vanaf Départ: Rue
Léopold- Caisse de Communauté - Rue du Grand Central -
Port autonome de Charleroi - Rue Neuve
- Rue Vauban - Chance - Place
Buisset - En prison - Square Hiernaux
- Central électrique - Rue du Collège - Boulevard
Audent - Station Métro Beaux-Arts - Place
du manège - Caisse de Communauté - Rue
de Montigny - Rue de la Montagne -
Parc Gratuit - Place Albert 1er - Chance
- Avenue Général Michel - Passage
de la Bourse - Gare de Charleroi Sud - Boulevard
Defontaine - Avenue
de Waterloo - Compagnie des Eaux - Rue
Willy Ernst - Allez en prison - Boulevard
Mayence - Quai de Brabant - Caisse de Communauté - Place
Charles II - Aéroport de Charleroi Bruxelles-Sud - Chance -
Rue de Dampremy en Boulevard
Tirou. Op de meeste velden van het bord staan de logo's
van sponsors; voor zover dat niet het geval is staat er een foto van de
betreffende straat.
Versie:
Édition d'Arlon, Art.Nr. ???
Uitgever: Parker/Winning Moves - S.A.Hasbro
N.V. - 2007
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,1 x 5,3 cm
Het spel:
Deze uitgave is uitsluitend in het Waals.
De eigendommen zijn vanaf Départ: Rue
des Thermes Romains - Caisse de Communauté - Rue de la Semois
- Gare d'Arlon - Rue des Capucins - Rue
Saint-Donat - Chance - Rue du Marché
aux beurre - En prison - Place des Chasseurs
Ardennais - Central électrique - Rue Léon
Castilhon - Avenue de Longwy - Autoroute
du Soleil - Rue de Neufchâteau - Caisse de Communauté -
Rue des Faubourgs - Rue
de Bastogne -
Parc Gratuit - Rue des Déportés - Chance
- Rue de Diekirch - Rue
Godefroid Kurth - Belarel - Grand'place
- Rue Paul
Reuter - Compagnie des Eaux - Avenue
J-B.Nothomp - Allez en prison - Rue
Michel Hamélius - Rue des Martyrs
- Caisse de Communauté
- Avenue Victor Tesch - Terminal de Bus
- Chance - Grand'rue en Place
Léopold. Op de velden van dit bord staan alleen maar
foto's van de betreffende straat en dus geen enkel logo van een sponsor.
|