|
Aantal versies: 11
Uitgave: 21 april, 2010
|
Versie:
Standaard, Ref. # 44021 (2)
Uitgever: Waddingtons Games Ltd. - 1984
Afmetingen van de doos: 25,7 x 50,2 cm
Het spel:
Dit spel is een her-uitgave van die onder hetzelfde nummer
uit het jaar 1972 met ref.#402 van "Het spellenhuis Waddingtons".Het
is in alle details precies gelijk op slechts een paar opvallende
wijzigingen na, enwel:
| De bovenste rode balk
van het deksel laat Waddingtons
zien in een witte rechthoek, i.p.v. "Suikeroompje tussen 2
locomotieven met het £-teken" logo. |
| De inlage van de binnendoos met 7 vakken voor de
attributen is van rood plastic i.p.v.
wit. |
| De dobbelstenen zijn rood
met witte stippen. |
| Deze uitgave laat 3 verschillende jaartallen zien. |
| Dit spel was "Made and printed in Great Britain". |
Versie:
Monopoly - Braille Edition
Uitgever: Waddingtons Games Ltd./RNIB - 1991+1996
Afmetingen van de doos: 52,5 x 51 cm
van het bord:
50 x 50 cm
Het spel:
Natuurlijk is dit bijzondere spel in eerste instantie erg interessant voor blinden.
Maar ook voor verzamelaars van (bijzondere) Monopoly spellen. Het is te
bestellen bij:
Royal National Institute of Blind People
UK Customer Service Centre,
PO Box 173,
Peterborough, PE2 6WS
ENGLAND
Website: http://www.rnib.org.uk/
e-mail: exports@rnib.org.uk
Het is een standaard spel met speciale voorzieningen. Het bord heeft
een verhoogd, plastic oppervlak met Braille letters en verhoogde tekens
als de pijl bij Go en het vraagteken. Dit bord is niet gevouwen, waardoor de
verzenddoos uitzonderlijk groot is! Er
zijn ook uitsparingen voor het plaatsen van de huizen en lopers.
Al het geld en de Kans- en Algemeen Fonds kaartjes zijn in
Braille gedrukt, maar daarnaast ook in vergrootte tekst (voor
slechtzienden). Er zijn 2 sets eigendomsbewijzen: 1x in Braille en 1x in
vergrootte tekst. De dobbelstenen zijn extra groot (2 cm) en zijn voorzien van
bolletjes i.p.v.holletjes. De huizen, hotels en 10
lopers zijn die uit het
standaard spel.
De spelregels zijn eveneens dubbel uitgevoerd: 1x in Braille en 1x in
vergrootte tekst.
De prijs van dit spel bedroeg in juli 1999: £ 43,- (€ 62,25).
Versie:
Collector's Edition
Uitgever: Franklin Mint - 1992
Afmetingen van het spel: 7,5 x 52,5 x 52,5 cm + voet
Het spel:
Zonder enige overdrijving mag deze uitvoering wel het Spel der Spellen genoemd
worden. Het bord is gemaakt van gedistingeerd, mahony-gekleurd
hout met een verzonken middenveld dat bekleed is met groen
vilt. De opdruk is in goud. Onder het speelveld bevindt zich een schuiflade voor
de bankier, waarvan de vakverdeling eveneens bekleed is met groen
vilt. Aan deze lade zit een knop die is voorzien van een massief-bronzen Monopoly-munt. Op de andere 3 zijden van het bord is een goudkleurig
Monopoly-schildje bevestigd.
De ondergrond van de straten heeft de zelfde mahonie
kleur als van het hout. Zelfs de handleiding en de "Portefeuille Onroerend
Goed" zijn in deze sjieke kleur.
Er zijn 10 lopers van verguld, massief tin, waaronder een tasje en
stormklok. De architectonisch ontworpen huizen en hotels zijn vormgegoten
en resp. verzilverd en verguld.
Ook de bankbiljetten zijn zeer luxe uitgevoerd en speciaal ontworpen voor
de "Editie voor Verzamelaars". Er is dubbel zo veel geld als
gewoonlijk. Waarom
eigenlijk?
De rode Kans- en gele
Algemeen Fonds kaartjes zijn allemaal voorzien van de grappige
illustraties met Suikeroompje.
De
houten voet voor dit spel bevat nog 4 laden, waarop de spelers hun geld
en eigendomsbewijzen kunnen bewaren. Tenslotte kan het bord nog afgeschermd
worden met een glazen afdekplaat.
Uit de zomer-1998-editie van de Franklin Mint catalogus bleek dat het Engelse
spel nog steeds verkrijgbaar was. De prijzen:
|
bord £ 395.- (€ 658,80) |
|
voet £ 245.- (€ 352,10) |
|
glazen afdekplaat £ 69.- (€ 88,60) |
|
Miljonairs stoelen voor het
"luttele bedrag" van £ 195.- (€ 315,75)
per 2 stoelen. |
|
Als u dan nog wat geld over heeft kunt u nog een Officiële
Monopoly-klok voor Miljonairs aanschaffen
voor £ 145.- (€ 224,90). |
Versie:
Gouden doos 60 jaar, ref. 44020/102
Uitgever: Tonka Corp./Waddingtons Games - 1995
Afmetingen van de doos: 11,5 x 29,8 x 29,8 cm
Het spel:
De goudkleurige doos toont zowel op het deksel als alle zijkanten daarvan
én op alle zijkanten van de witte binnendoos de mooie afbeelding van een diamant, waarover de rode balk met
Monopoly
en Suikeroompje, op een groene ondergrond.
In een wimpel staat "1935 special anniversary edition 1995".
Het in vieren gevouwen bord heeft een zwarte rugzijde en een
marmer-kleurige speelzijde. Op het speelveld is een sticker geplakt met een
nummer uit deze "beperkte oplage".
Op de fraai bedrukte onderzijde van de doos is te zien:
|
De hoed van Uncle Pennybags, die in dit spel gebruikt wordt als dobbelbeker. |
|
5 van de 8 "antiek bronzen" lopers als van weleer, t.w.:
Uncle Pennybags - tram - auto - schoen - olifant - badkuip - kandelaar en beker. |
|
De zwart plastic tray (in ondiepe doos) voor het geld van de bankier. Deze
houder staat op de 2de zwart plastic tray, waarin de dobbelbeker
én de 2 bakjes voor de Chance en Community Chest kaartjes
bewaard worden. |
|
Enkele exemplaren van de luxe eigendomsbewijzen en bankbiljetten. |
|
De huizen en hotels van mooi glanzend, maar niet bedrukt,
hout. |
Het spel werd vervaardigd in .... Groot Brittannië.
Versie:
Standaard, ref. 44021/06951/102
Uitgever: Tonka Corp./Waddingtons Games Ltd. - 1995
Afmetingen van de doos: 26,1 x 50,9 cm
Het spel:
Het is niet duidelijk waarom dit spel, dat voor Waddingtons Games in Waterford -
Ierland is vervaardigd, 2 referentie nummers gebruikt. Misschien omdat het deksel
van de doos ook weer rood - wit - rood
is (ref.nr.44021 uit 1984), maar bovendien "de verzameling
attributen" (2 lopers, stapeltje bankbiljetten, (die
echter niet bij dìt spel horen!), 2 stapeltjes eigendomskaarten, 2 dobbelstenen, 2 huisjes en 3
hotels) toont , zoals die voorkomen op de andere Europese spellen die in Ierland
vanaf 1992 werden vervaardigd (met het ref.nr.06951).
De hoogte van het
deksel is nu weer "normaal", d.w.z. gelijk aan die van de binnendoos.
Ook de rijk geïllustreerde onderkant van de doos is nieuw voor Waddingtons. In
dit geval echter is het niet "het lachende gezin dat om het Monopoly bord
zit", maar een uitstalling van alle delen van het hele spel. Daarop is dan
ook duidelijk zichtbaar dat de binnendoos, met zijn rode,
plastic inlage, dient als "Banker's Tray", zoals dat op de randen wordt
vermeld. Helaas zult u deze fraaie Banker's Tray niet aantreffen, maar een
bekende uitvoering met 12 vakjes!
Op het stevige bord, met rode rug,
staat het woord Monopoly met open letters, evenwijdig aan de 1ste
zijde. De vouw van het bord loopt evenwijdig aan de 2de zijde.
De bankbiljetten zijn volgens het nieuwe, strakke model, zonder enige
copyright-vermelding en met in de bovenzijde van de cirkel een zwarte balk met
daarin "Monopoly met Suikeroompje". Deze bankbiljetten worden sedert 1996
ook gebruikt in de Hasbro spellen met ref.nr.14535.
Dit is dus waarlijk
"overgangsversie", van Waddingtons naar Hasbro.
Ook de 10 lopers, de huizen en hotels zijn precies gelijk
aan die van het spel met ref.nr. 14535. De Chance en Community Chest
kaartjes hebben een repeterende tekst op de rugzijde.
Versie:
Standaard, ref. 14535GB
Uitgever: Tonka/Waddingtons/Hasbro - 1996
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,3 x 5,3 cm
van het dubbel gevouwen bord: 25,2 x 25,2 cm
Het spel:
Opvallend aan dit spel zijn de nieuwe afmetingen van de doos. Hasbro laat
weten dat dit te maken heeft met de "standaardisatie" van de
afmetingen van hun spellen. Hiermee verdwijnt dus de lange doos, die ik tot nu
toe steeds "standaard" heb genoemd.
In deze nieuwe doos zit één rode, plastic
bak met afwijkend gevormde vakjes voor het geld en de eigendomsbewijzen van de
bank. Het bord is in vieren gevouwen, zoals in de zg. "kleine
doos". De rugzijde is rood, de
spelzijde is blauwgroen. Het spel is in
Ierland vervaardigd en dus heeft het een foto van een lachend gezin op de
onderkant staan. Op het bord liggen de mooie Chance en Community Chest
kaartjes van dit spel. De bankbiljetten zijn van het nieuwe model,
d.w.z. met een zwarte band met daarin "Monopoly met Suikeroompje" in
de bovenzijde van de cirkel en, bijna onzichtbaar, de opmerking "1996 Tonka
Corporation".
De 10 lopers zijn van tin (zonder vermelding "made in China").
De groene, plastic huizen hebben een
schoorsteen, de rode hotels
niet.
De prijs bedroeg in oktober 1998: £ 14,- (€ 20,45).
Versie:
The Original
Opoly Game
"The Original
Atlantic City Folkgame upon
which
Monopoly was directly based"
Uitgever: Restitution, Inc.-USA/Discovery
Publications (International) Ltd. - 1999
Afmetingen van de doos: 26,8 x 52,0 cm
Het spel:
Dit is, wat ik zou willen noemen, de Groot Brittannië uitgave van het spel van
de Amerikaanse bedenker:Ralph Anspach. Op het deksel wordt
gesteld: "Het is duidelijk niet vervaardigd door onze concurrenten Waddington en
Winning Moves, de producenten van Monopoly® spellen".
Verder staat er nog eens duidelijk dat dit spel is "Geproduceerd
door de detectives die een oplichterij hebben ontmaskerd en die dit
achtergestelde spel onder de aandacht willen brengen."
Wat is namelijk het geval?
Toen prof. Ralph Anspach begin jaren zeventig voor zijn studenten het
Anti-Monopolyspel ontwikkelde en gedwongen werd om zich in de historie te
verdiepen, ontdekte hij dat sedert het begin van de 20ste eeuw reeds
monopoly-achtige spellen als Folkgames thuis gemaakt werden.
Daaruit ontstonden in de jaren dertig commerciële spellen als bijv. Finance en
Easy Money. Uit het monopolyspel van de stad Atlantic City - New Jersey, dat
door een aantal Quakers was ontworpen, ontstond later het thans zo bekende Monopoly
De uitvinders in Atlantic City speelden op "borden" van doek, reden
waarom dit spel, dat ter nagedachtenis aan hen is uitgegeven, zo'n "bord
van doek" met de straten van Atlantic City bevat.
Het doel van het "stijve bord zonder straatnamen" is om, net als
voorheen de Folksgamers deden, uw eigen spel te maken. Daartoe worden ook
neutrale eigendomsbewijzen (extra) bijgeleverd. De beige
huisjes en gele
hotels zijn ruw uitgezaagd en verder niet bewerkt, net zoals de
Folksgamers dat pleegden te doen. Ook al weer ter ere van de bedenker, de Quaker
Jesse Raiford, zijn de zo goed op elkaar afgestemde prijzen van de eigendommen wél
alvast op de neutrale eigendomsbewijzen gedrukt.
Er zitten geen lopers bij dit spel omdat de Quakers deze niet
voor hun spel aanschaften. In plaats daarvan gebruikte elke speler een
persoonlijk stuk, zoals een ring, vingerhoed, geldstuk, knoop, manchetknoop,
speelgoed autootje, een speelgoed soldaatje, enz.
Al het drukwerk suggereert met een ouderwetse schrijfmachine
getikt te zijn. De eenvoudige bankbiljetten zijn gemaakt van
gekleurd papier en zijn in de waarden: $1 (wit) - $5
- $10 -
$20
- $50 - $100
en $500. De Chance-kaartjes
zijn blauw en de Community
Chest-kaartjes geel.
De
teksten van deze kaartjes wijken geheel af van de ons zo bekende, bijvoorbeeld:
|
Het Hoover Fund geeft u $100 om een Appel Verkoop Zaak te beginnen. |
|
Uw bijdrage voor een Soepkeuken, betaal $20. |
|
Ga 10 velden vooruit. |
|
Uw inzet was op Miss New Jersey in de Miss America Wedstrijd. Zij was
echter in het geheim getrouwd met één van de juryleden. Betaal $50 aan
elke speler. |
De namen van de eigendommen van dit Original spel-op-doek wijken soms af van
het Monopoly-bord zoals de Amerikanen dat tegenwoordig kennen.
Zoek de
verschillen en let daarbij ook op de kleuren. Vanaf Go zijn het:
Arctic Ave - Baltic Ave - Shore
Fast Line - Oriental Ave
-
Vermont Ave -
Connecticut Ave
- Jail
-
St. Charles Place
-
Atlantic City Electric - States
Ave - Virginia Ave - Reading R.R. -
St. James Place - Tennessee Ave - New
York Ave - Free Parking - Kentucky
Ave - Indiana Ave - Illinois Ave - Pennsylvania
R.R. - Atlantic Ave -
Ventnor Ave - Atlantic City Waterworks -
Marven Gardens - Go
To Jail - Pacific Ave
- N.
Carolina Ave - Pennsylvania Ave - New
Jersey Central - Park Place
and Boardwalk.
De spelregels zijn die van "The fascinating game of Finance - An Easy Game for Everybody", waarop oorspronkelijk in 1932 aan
Electronic Laboratories, Inc. copyright verleend werd.
In een tweede bijlage wordt uitgelegd hoe u uw eigen "Original
monopoly" spel kunt maken, waarbij Ralph Anspach uiteraard nader ingaat op
het woord monopoly en de Sherman Antitrust Law uit 1890.
(In 1986 werd in Duitsland reeds een spel uitgegeven onder de
naam "DAS ORIGINAL", dat eveneens door Ralph Anspach was ontwikkeld. Dat spel gaat
echter nóg verder terug in de geschiedenis, enwel tot het patent van Lizzie J.
Maggie uit 1904. Zie voor de beschrijving van dat spel hoofdstuk "Duitsland -
Hedendaagse spellen").
Versie:
Millennium Edition, Ref.# 40942/102
Uitgever: Waddingtons/Hasbro - 1999
Afmetingen van het blik: 27 x 27 x 8,5 cm
van het dubbel gevouwen bord: 25,2 x 25,2 cm
Het spel:
Deze zéér luxe uitgave, geheel zilverkleurig, is identiek aan de Amerikaanse versie, met dien verstande dat het bord
de straten van London bevat.
Om het zzilverkleurige
blik zit een blauw plastic
omhulsel, waarop op de onderzijde de afbeelding volgens nevenstaande foto staat.
Hierop is al duidelijk te zien dat de ondergrond van het bord ook zilverkleurig
is. Daarin staat Mr. Monopoly (tot aan deze uitgave vele
tientallen jaren Uncle Pennybags geheten) holografisch afgebeeld. Bijzonder
fraai! Op de zwarte rug van het bord staat, wederom in zilver,
de Monopoly-balk met daaronder "millennium edition".
Jammer is het dat het plastic omhulsel zeer kwetsbaar is en daardoor spoedig
scheurt. De 15 pagina's tellende handleiding, met prachtige
detail foto's, is al net zo luxe uitgevoerd als de rest van het spel.
Andere opvallende nouveautés zijn:
|
de amberkleurige, 12-zijdige
dobbelstenen in de vorm van een kristal. |
|
de transparante bankbiltjetten die lijken van perkament
gemaakt te zijn. Toch zijn ze m.i. wat te "glibberig" om er
prettig mee te kunnen spelen. |
|
De 8 nieuwe lopers slaan (bijna) allemaal op moderne
ontwikkelingen:
1. Een toekomstige computer, die spraak verstaat.
2. Een video-telefoon.
3. Een in-line skate.
4. Een aardbol, als symbool van de "global village".
5. Een Concorde superjet.
6. Een futuristische auto.
7. Een cross-fiets met wrijvingsloze velgaandrijving.
8. Een Labrador hondje, omdat de "yellow Lab" in
Amerika de populaarste hond is. |
|
De stapelbare vierkante huizen en niet
stapelbare rechthoekige hotels van transparant plastic. |
Zowel de Chance als Community Chest
kaartjes hebben een zilverkleurige
rug met het getal 2000 in de achterground.
Voor het opbergen van deze attributen zitten er 2 vakkeninlagen van zwart
plastic in het hoge blik. Daar bovenop ligt het 2x gevouwen bord, dat,
waarschijnlijk door de speciale behandeling, ietwat krom trekt.
Hoewel ook deze uitgave weer uitblinkt door zijn luxe is het
nauwelijks origineel te noemen. Dit in tegenstelling tot
Millenniumopoly, een (in 1998 alleen in Amerika uitgegeven) themaspel van Late
for The Sky. Hierin komen 26 hoogtepunten uit twintig
eeuwen werelgeschiedenis aan de orde, zie hoofdstuk "USA - Related
Games".
Dit spel was "Made in U.S.A.".
De prijs van dit spel bedroeg in november 1999 £ 40 (US$ 65).
Versie:
Standaard, ref. 00009/102
Uitgever: Parker/Waddingtons/Hasbro,
Inc. - 2001
Afmetingen van de doos: 26,8 x 40,3 cm
van het bord:
25,2 x 25,2 cm
Het spel:
Parker/Hasbro zijn hun spellen steeds
meer wereldwijd aan het standaardiseren (die daardoor m.i. steeds minder
interessant voor de verzamelaar worden). Nu hebben de standaard-spellen van alle
landen het nummer 9 gekregen, het nummer dat voor de Amerikaanse standaard
spellen al vanaf de eerste
uitgaven in 1935 wordt gebruikt.
De uitvoering van dit nieuwe spel kenmerkt zich door:
|
De afbeelding op het deksel is voorzien van een wat goedkoop aandoende rode rand. |
|
Er worden slechts 4 velden van de 4de zijde van het bord, in perspectief, getoond, met 1 huisje, 1 hotel, nog steeds de hoed en raceauto en de beide witte dobbelstenen, maar nu
met 4 en 3 (i.p.v.3 en 5). |
|
De perspectivische rode
Monopoly-balk, met z'n mooie schaduwwerking en Mr.Monopoly met rode
vlinderdasje (tot 2000 werd hij Suikeroompje genoemd), die voorkomt op het deksel, het
middenveld van het bord en alle 4 de randen van de binnendoos. |
|
De onderzijde van de doos toont nu niet meer "het lachende
gezin" maar vrijwel het hele bord en alle attributen. |
De banker's tray van deze standaard doos
is weer rood en heeft de vakjes voor de 7 bankbiljetten en de
eigendomsbewijzen die nog bij de bankier aanwezig zijn. Het bord is in vieren gevouwen en past, bij opslag, precies op
de banker's tray. De rugzijde van het bord is rood
en die van de speelzijde is blauwgroen.
Op het bord liggen de Kans-kaartjes met rode
rugzijde en ?, zoals gewoonlijk, bij de Start-hoek en de
Algemeen Fonds-kaartjes met blauwe
rugzijde en schatkist, bij de Vrij-Parkeren-hoek. De kaartjes (56x87
mm) hebben ronde hoeken.
De eigendomskaartjes (56x87 mm) hebben ook ronde hoeken.
De bankbiljetten (52x100 mm) zijn éénzijdig bedrukt. Boven
in de cirkel op het biljet is een zwarte band met daarin "MONOPOLY met
Mr.Monopoly". Onderin deze cirkel staat met kleine letters "©2001 Hasbro
Inc.". De geldeenheid is Euro (€) en de waarden van de bankbiljetten zijn resp.:
1 - 5
-10
- 20 - 50
- 100 en 500
(ref.100 00009 00C0).
De 10 lopers zijn van lichtmetaal en zijn de overbekende: hoed
- schoen - auto - boot - hondje - kruiwagen - ruiter te paard - vingerhoed -
strijkijzer en kanon.
De houses
en hotels
zijn van ondoorzichtig plastic en hebben allemaal een overhangend dak, alsmede
een excentrisch geplaatste schoorsteen.
De beide dobbelstenen zijn wit en hebben zwarte ogen.
Versie:
Monopoly Deluxe, Ref.Nr. 00011/102
Uitgever: Parker/Hasbro
- 2003
Afmetingen van de doos: 27,0 x 40,3 x 6.5 cm
Het spel:
Evenals de standaard edities van Parker/Hasbro hebben de
Deluxe-spellen van alle
landen nu het nummer 11 gekregen, het nummer dat voor de Amerikaanse
Deluxe spellen al vanaf de eerste
uitgaven in 1935 wordt gebruikt.
De uitvoering van dit nieuwe spel kenmerkt zich door:
|
een wederom luxere uitvoering dan alle
voorgaande
Deluxe-versies: nu met veel "oplichtend" zilver en goud van de
motieven op zowel het deksel als het bord en een hoogglanzend
oppervlak van het deksel. |
|
een mooie kleurenfoto van het spel in al zijn
onderdelen op de onderzijde van de doos, waarop duidelijk getoond wordt hoe
de fraaie, mahonie-kleurige bankers's
tray gebruikt moet worden. |
|
goud-kleurige velden van het bord (met zwarte
rugzijde) die irriterend schitteren, hetgeen onplezierig is bij het spelen. |
|
een rommelig gevuld middenveld van het bord
met wel 18 vervelend schitterende plaatjes. |
|
goudkleurig, plastic opvulstuk in de binnendoos, met 1 grote ruimte voor de banker's tray en 4 ruimtes voor de
attributen met illustraties in reliëf in de bodem. |
|
standaard bankbiljetten met ref.nr. 100
00009 00C0, set (C). |
|
blank houten huisjes en rode,
houten hotels, beiden met overhangend dak. |
|
10 gouden lopers. |
|
2 rode
dobbelstenen met gouden stippen. |
|
een goed verzorgd Spelregels-boekje
met vele illustraties en een korte "Geschiedenis" met een aantal
foto's van oude uitgaven. |
Versie:
Houten doos met locomotief uit 1957, Ref.40753/102
Uitgever: Parker Brothers/Hasbro - 2003
Afmetingen van de doos: 5.3 x 26.3 x26.3 cm
Het spel:
Hasbro is er weer eens in geslaagd om met
deze
"nostalgische" editie een aanwinst voor de verzamelaar te
maken. Zowel op het uitschuifdeksel als op 1 der vlakken van het 2x gevouwen
bord en het middenveld van het bord staat de locomotief van de Amerikaanse
uitgave uit 1957.
Als het bord uit de doos genomen is blijft er een "banker's tray"
over met 6 vakken voor het bewaren van de houten huisjes
en hotels, de eigendomskaartjes en lopers,
terwijl inkepingen in de tussenschotjes dienen als houders voor de opmerkelijk
kleine (43x96 mm) bankbiljetten.
Door hun sepia-kleurige achtergrond hebben de eigendomskaartjes (68x77
mm) een heel verfijnd uiterlijk. De kleine (45x76 mm)
Chance- en Community Chest
kaartjes zijn weer leuk geïllustreerd.
De 6 lopers (locomotief - vingerhoed - hoed - schoen - hondje en raceauto)
zijn bronskleurig.
Beide kleine (11 mm) dobbelstenen zijn ivoor-kleurig en hebben zwarte stippen.
De Spelregels zijn eveneens "uit het verleden", d.w.z. gedrukt
op een lang, smal gevouwen papier.
Deze zorgvuldig gefabriceerde uitgave was gemaakt in China.
|